Redactie Kids 3 feb 2020, 09:01

Leestijd: 6 minuten

10 x tips om je kind op te voeden tot een optimistisch mens

Het schijnt dat kinderen veel kunnen piekeren. Dat is natuurlijk enorm jammer van hun jonge koppies, en het zou al helemaal jammer zijn als dit te ver zou doorschieten. Daarom hebben wij tien tips voor je verzameld om je kind op te voeden tot een optimistisch mens.

Ik raadpleegde alwetende vriend Google en zocht naar artikelen over dit onderwerp, specifieker: naar tips hoe je kunt voorkomen dat je kinderen doemdenkende, piekerende pessimisten worden. Ik kwam een interview tegen met de Amerikaanse kinderarts en professor Kenneth Ginsburg die licht schijnt op de vraag: ‘hoe voeden we onze kinderen op tot optimistische kinderen?’ Nou, zo dus.

1. Zorg dat je zelf altijd optimistisch bent (of in ieder geval zo overkomt)

Goed voorbeeld doet goed volgen. Logisch natuurlijk: als je gewend bent dat je moeder altijd beren op de weg ziet en altijd komt met mitsen en maren, neem je dat automatisch over.

‘Ik ben m’n sleutels kwijt, die vind ik dus nooit meer terug!’ wordt ‘Ik ben m’n sleutels kwijt, maar laat me even goed nadenken, dan kom ik er vanzelf op waar ik ze heb laten liggen’. Of: ‘Jeetje, wat een file, we redden het nooit om op tijd te komen op de verjaardag van tante Jannie’ wordt ‘Jeetje, wat een file, laten we kijken of er een andere route is om alsnog op tijd te zijn om op tijd te zijn bij tante Jannie’. Kortom: kom maar op met die can do mentaliteit!

2. Houd je negatieve mindset zo ver mogelijk bij hen vandaan

‘This too shall pass’: ik kwam ooit een meisje tegen die deze tekst op haar schouderblad had laten tatoeëren. Nou ben ik niet zo van de tatoeages, maar als ik er ooit eentje zou nemen, wordt dat de tekst. Lekker optimistisch.

Kinderen voelen het onherroepelijk aan als jij in een negatieve, sombere bui bent. En ja, natuurlijk is het leven gewoon even k*t en baal je van de wereld, maar de kunst is om je kinderen daar zo weinig mogelijk van te laten merken.

Voor mij persoonlijk helpt die This too shall pass als goede reminder dat datgene waar ik nu zo enorm van baal, over een tijdje ook weer tot het verleden behoort.

3. Bied je kind altijd het zonnige perspectief

Het is heel menselijk om af en toe argwanend en wantrouwend naar zaken te kijken. Iets met schade, schande en een heleboel wijsheid. Onze kinderen hebben die jarenlange ervaring (en teleurstellingen) hopelijk nog niet, waardoor hun vizier nog veel meer blanco en open is. Houd dat vast!

Probeer je kind altijd te stimuleren optimistisch naar mensen en zaken te kijken, ook in negatieve situaties.

4. Bouw (mee) aan het zelfvertrouwen van je kind

Zelfvertrouwen is een groot goed, en bovendien iets wat je kind alleen maar ‘opdoet’ door bepaalde zaken aan den lijve te ondervinden. Helaas is het niet in de winkel te koop, maar wel verkrijgbaar door je kind – tot op zekere hoogte – van alles laten te proberen ondervinden.

Inderdaad, met het risico dat het af en toe valt, teleurgesteld wordt, zich pijn doet… soit. Een kind dat blaakt van het zelfvertrouwen kijkt positiever naar de wereld dan een angstig, onzeker kind.

Lees ook: 8 dingen die je kunt zeggen tegen je kinderen wat hen een boost voor het zelfvertrouwen geeft

5. Juist dat ‘misgaan’ is belangrijk (want daardoor leren ze dat het daarna ook weer goedkomt)

‘Kinderen die altijd beschermd worden tegen tegenvallers, ontwikkelen zich minder vaak tot optimistische kinderen,’ zegt men. Hoe dat werkt? Een kind dat een vergissing maakt en daarvan leert, weet daardoor dat het oké is om fouten te maken, omdat je er ook weer overheen komt en dat de situatie ook weer oplost.

Daarbij uiteraard aantekenend dat het ook weer niet aan te raden is om je kind vanaf nu allerlei risico’s te laten nemen in de stille hoop dat het misgaat, en natuurlijk moet het fenomeen ‘misgaan’ wel in proportie blijven.

Lees ook: *BOEM* daar valt je peuter weer! Waarom moet hij dan ook altijd overal op klimmen?

6. Toon je gevoelens

Onderzoekers tonen aan dat kinderen die opgevoed worden door liefdevolle, betrokken ouders opgroeien tot hoopvolle, optimistische kinderen. Jouw liefde draagt bij aan het zelfvertrouwen van je kind, wat weer leidt tot een optimistisch kind (zie #4). Het devies: laat je kinderen elke dag zien en voelen dat je van ze houdt, knuffel ze naar hartenlust en steun ze in dingen die ze doen.

7. Geef ze complimenten – maar niet de hele tijd

Weinig dingen doen een kind zo glunderen als een ouder die zegt dat ze iets goed gedaan hebben. Het gevaar ligt echter in de overdrijving: wanneer je je kinderen te veel en te vaak vertelt dat ze alles goed doen, kan dit ook een averechts effect hebben, betoogt de Amerikaanse Dr. Martin Seligman in zijn boek The Optimistic Child. Daardoor kan het kind namelijk een onrealistisch zelfbeeld krijgen, en leert het niet om met teleurstellingen om te gaan.

Het advies: geef je kinderen zonder meer complimenten als ze iets goed gedaan hebben, maar als het een keer wat minder goed was, kun je dat ook gerust uitspreken.

8. Luister naar de problemen van je kind

Het klinkt als een open deur, maar er kan niet genoeg benadrukt worden hoe belangrijk het is om goed te luisteren wanneer je kind zich tot je wendt met een probleem. Neem ze serieus en laat ze merken dat je ze begrijpt. Een kind waar naar geluisterd wordt, voelt zich geliefd, begrepen en veilig. Het leert ze ook dat het oké en verstandig is om in de toekomst ook met problemen naar mensen toe te gaan – belangrijk!

9. Bescherm je kind tegen ellende – en leer ze om er mee om te gaan

Het is een moeilijk dilemma voor veel ouders: tot op welke hoogte laat je je kinderen kennismaken met de onheilspellende dingen in de wereld? Laat je ze naar het journaal kijken, of houd je liever de realiteit zo ver mogelijk bij ze vandaan?

Het antwoord ligt ergens in het midden: je hoeft ze zeker niet elke avond het achtuurjournaal te laten zien, maar je hoeft ze ook niet compleet wereldvreemd te houden. Feit is nou eenmaal dat er ellende bestaat in de wereld, daar komen ze op een bepaald moment toch echt wel achter.

Belangrijk is om die kennismaking te ‘doseren’ en vooral: er met ze over te praten, zodat ze leren er op een gezonde manier mee om te gaan. Daar zullen ze niet minder optimistisch van worden.

10. Laat je kind lekker spelen

Zonder dat je er zelf de hele tijd bij (betrokken) bent, luidt het advies. Het gegeven dat kinderen af en toe spelen zonder ouderlijke ‘bemoeienis’, is zeer belangrijk voor hun ontwikkeling.

Laat ze zelf beslissen wat ze willen spelen, en hoe ze dat doen. Een zelfbedacht spel spelen draagt bij aan het (creatieve) zelfvertrouwen van kinderen, en ze leren dat ze zelf keuzes kunnen maken en dingen kunnen bedenken. En zoals al eerder betoogd: zelfvertrouwen leidt tot optimisme.

Lees ook:

• Positief opvoeden: Zo werkt het beloningssysteem
• Wat als je als ouders niet op één lijn zit met opvoeden?