Eva Dusch Body 4 jun 2016, 17:00

Leestijd: 5 minuten

Auteur De Voedselzandloper: ‘Het Westerse eetpatroon maakt ons veel sneller oud’

De focus op gezond eten lijkt groter dan ooit. We verdrinken bijna in de voedingsmythen, waardoor we van het ene pro-dieet naar het andere anti-dieet worden geslingerd. Maar één belangrijk argument zien we volgens Kris Verburgh (De Voedselzandloper) over het hoofd.

Ons Westerse eetpatroon kent vele geneugten. En dat een deel daarvan niet altijd de beste uitwerking heeft op onze gezondheid, is geen nieuws. Het knabbelt aan ons energielevel, het creëert iets meer heupen en billen dan we wellicht hadden gewild, maar nog belangrijker (en wél vernieuwend) is dat het ons verouderingsproces versnelt, vertelt de auteur.

Ouderdom is toch gewoon een onvermijdelijk gevolg je lichaam dat slijt?

‘Ja, ouder worden is zeker onvermijdelijk. Maar je kunt het wel vertragen, door gezonder te leven en vooral door bewuste keuzes te maken in eten. Door onze ongezonde levensstijl versnellen we veroudering in het lichaam. Bovendien kan ons lichaam door het ouder worden allerlei processen minder goed regelen. Dat noemen we evolutionaire verwaarlozing. De natuur had namelijk nooit voorzien dat we tachtig jaar oud zouden worden. Vanaf ons dertigste, de optimale voortplantingsleeftijd, onderhoudt de natuur ons niet meer, want je zou dan al opgegeten moeten zijn door een tijger of in een ravijn zijn gevallen. Dus vanaf die leeftijd is gezond eten helemaal essentieel.’

Moeten we niet gewoon de natuur haar gang laten gaan?

‘Nee, het is juist zeer belangrijk het ouderdomsproces te vertragen want dan blijven mensen veel langer gezond. Allerlei verouderingsziekten zoals dementie, hart-en vaatziekten, diabetes en osteoporose kunnen worden voorkomen of tot veel later worden uitgesteld. En om deze ziekten te voorkomen moeten we veroudering zelf onderzoeken, dat aan de basis ligt van deze ziekten. Met mijn boek wil ik juist het probleem bij de wortel aanpakken, namelijk ouder worden op zich.’

Voeding is sterker dan het sterkste medicijn, zeg jij. Wie verstandig eet, leeft langer en gezonder.

‘Je lichaam is opgebouwd uit wat je tot je neemt. Elke atoom wordt om de twintig jaar vervangen, dus je bent letterlijk opgebouwd uit wat je eet. Bij een gezond voedingspatroon gaat je lichaam beter functioneren, denk aan een betere concentratie, meer energie, een mooie huid en dus ook minder risico op het krijgen van ziekten.’

Moeten we daarvoor ons Westerse voedingspatroon helemaal achter ons laten (help!)?

‘Ons typische Westerse eetpatroon leunt op te veel graan, rood vlees en melk. Die drie dingen versnellen ouderdom en verhogen het risico op ziekten en overgewicht. Ik pleit daarom inderdaad voor mindering van deze producten. Als we kijken naar de zogenoemde ‘blauwe zones’ in de wereld, gebieden in de wereld waar mensen langer en gezonder leven dan ergens anders op de wereld, zoals op het Japanse eiland Okinawa (Japan) of Sardinië, dan heeft dit grotendeels met voeding te maken. Zij eten weinig of vooral wit vlees, drinken nauwelijks tot geen melk, kennen geen fastfood en eten minder snelle koolhydraten.’

En wat juist wel? Heb je concrete voorbeelden?

‘Ze eten veel plantaardige producten zoals groente en peulvruchten. Ze eten meer gezonde vetten, zoals olijfolie, noten en avocado’s. En ook gezonde dierlijke eiwitten. Vervang rood vlees dus voor wit vlees of vis. Probeer zetmeelproducten meer te vervangen door groenten, peulvruchten of paddenstoelen. Zo kun je aardappelpuree bijvoorbeeld vervangen door broccolipuree. En kruiden spelen ook een heel belangrijke rol, zoals geelwortel (kurkuma), knoflook en peterselie. Deze verminderen ontsteking en vertragen allerlei verouderingsprocessen.’

En wij maar investeren in superfoods. Maar met ‘normaal’ eten komt het dus helemaal goed?

‘Zeker! Er zijn al tientallen jaren superfoods. Groenten zijn ook superfoods, denk aan spinazie en broccoli. Maar ook olijfolie en pure chocolade.’

En is biologisch ook beter?

‘De meeste onderzoeken naar de gezonde invloed van groenten op je lichaam zijn uitgevoerd met niet-biologische producten. Wat je eet -zoals voldoende groente- is nog steeds belangrijker dan of het biologisch is of niet.’

Vraagt zo’n gezond dieet niet om een heel gedisciplineerd leven? Velen van ons leiden immers een hectisch leven met werk en kinderen.

‘Er zijn allerlei trucjes om met een druk leven toch gezond te kunnen eten. Zo is preppen nu heel populair, dus op één dag in de week voeding klaarmaken voor de hele week en dit invriezen. Een andere methode is avondeten als ontbijt. Dus ’s avonds wat extra eten klaarmaken zodat je dit ’s ochtends als ontbijt kunt eten. Maar ook simpele dingen als havermoutpap en bloemkoolpap met chocola en noten is heel gezond.’

Wat is er naast voeding nog meer heel belangrijk?

‘Genoeg lichaamsbeweging, voldoende slaap en psychisch welzijn zoals een goed sociaal leven en geluk. Maar voeding is de krachtigste methode, dat zien we heel duidelijk. Dat zie je heel goed bij mensen die willen afvallen. Ze gaan vaak vooral heel veel sporten, maar over het algemeen werkt lichaamsbeweging bedroevend slecht om kilo’s te verliezen. Zeker wanneer je ouder wordt. Voeding speelt een veel grotere rol.’

Tegenwoordig krijgen we zoveel verschillende en vooral tegenstrijdige voedingsadviezen om onze oren gesmeten. Wat is jouw advies hierin?

‘Het probleem is dat je vaak niet het hele plaatje te zien krijgt. Neem koffie als voorbeeld. Er wordt één studie aangehaald waaruit blijkt dat het niet gezond is, maar je krijgt niet het het grote geheel te zien. Dus niet de voor-én nadelen. Daarom is het belangrijk een nuchtere houding te behouden. Veel voedingsadvies is ook gebaseerd op korte termijn onderzoek. Voeding benaderen vanuit veroudering helpt om ook voor de lange termijn besluiten te nemen. Als je weet waarom we ouder worden kun je makkelijk door voedingsmythes heen kijken en gerichter handelen. Zo word je meer wegwijs in het voedingsdoolhof.’

Meer weten? Zijn laatste boek ‘Veroudering vertragen – Het langer jong-plan’ (€19,95) is nu te verkrijgen bij Uitgeverij Prometheus.

Ben jij een voedselcriticus of voedselvolger? Doe de test!>