Chiara Izelaar Gezondheid 19 feb 2019, 16:46

Leestijd: 3 minuten

Borstkanker: het ontstaan, de cijfers en de symptomen

Kanker is een klein woord met een hele grote impact. Het kan jouw leven en die van je loved ones volledig door elkaar schoppen. Daarom is (onderzoek naar) kankerpreventie essentieel. Hoewel de wetenschap de afgelopen jaren al veel vorderingen heeft getroffen, telt Nederland maar liefst 116.537 kankerslachtoffers per jaar. Het gaat om 61.003 mannen en 55.534 vrouwen. Over het algemeen is huidkanker het meest voorkomende type kanker, gevolgd door borstkanker en dikkedarmkanker. Onder vrouwen komt borstkanker het vaakst voor.

Zo ontstaat kanker

Alle vormen van kanker hebben één overeenkomst, namelijk een ongecontroleerde deling van lichaamscellen. Ons lichaam heeft miljarden bouwstenen die we cellen noemen. We maken continu nieuwe cellen aan om te groeien en om oude, zieke cellen te vervangen. Bij celdeling ontwikkelt één cel twee nieuwe cellen die zich ook weer delen. We spreken dus van miljoenen celdelingen per dag. Normaal gesproken regelt ons lichaam dat dit proces van een leien dakje gaat, maar er kan wel eens iets misgaan. Soms gebeurt dit out of the blue, maar het proces kan ook verstoort worden door schadelijke stoffen – denk aan tabak, alcohol of teveel zonlicht -. Ons lichaam is soms niet sterk genoeg om deze fouten te herstellen, waardoor de cel zich ongecontroleerd kan gaan delen. Deze trigger kan kanker veroorzaken.

Borstkanker

We spreken alleen van kanker als zich een kwaadaardige tumor in het lichaam bevindt. Goedaardige gezwellen groeien niet door andere weefsels heen en verspreiden zich niet door het lichaam. Kwaadaardige tumoren kunnen daarentegen in omliggende weefsels en organen groeien. Mammacarcinoom – borstkanker – vormt zich in en om het borstweefsel van zowel vrouwen als mannen. Toch komt deze vorm van kanker vaker voor bij vrouwen. Zo werden er in 2017 17.232 Nederlandse vrouwen gediagnostiseerd met borstkanker tegenover 136 mannen met dezelfde diagnose. Maar liefst 1 p de 7 vrouwen krijgt dan ook te maken met deze nare ziekte.

Borstonderzoek

Het borstonderzoek vergroot de kans dat eventuele kanker in een vroeg stadium ontdekt wordt. Iedere 2 jaar worden alle vrouwen tussen de 50 en 75 jaar om de twee jaar uitgenodigd om te participeren aan het landelijk borstonderzoek. De voornaamste reden voor deze leeftijdsgrens is dat 80% van de vrouwen die borstkanker krijgen 50+ zijn. Des te eerder kanker ontdekt wordt, des te groter de kans dat de behandeling slaagt. Omdat kwaadaardige cellen los kunnen raken en via het bloed en/of de lymfe zich op andere plekjes in het lichaam settelen. Op deze manier kunnen de kankercellen uitgroeien tot nieuwe tumoren; men spreekt dan van metastasen of uitzaaiingen. Om dit te voorkomen is het essentieel om kanker – dus ook borstkanker – vroegtijdig te ontdekken.

Symptomen

Ben je jonger dan 50 jaar? Ook dan is het verstandig om je borsten goed in de gaten te houden. Bepaalde veranderingen in de borst kunnen al wijzen op borstkanker. De meest voorkomende afwijking is een knobbeltje die je herkent aan een verdikking in de borst. Vaak is het plekje iets stugger en harder dan de rest van het weefsel, maar soms is het kogelrond en glijdt het weg onder de vingers. Je kent je eigen lichaam het beste, dus vertrouw je het niet? Loop dan de volgende symptomen na:

• een kuiltje in de borst
• een rode, geschilferde tepel
• een ingetrokken tepel
• een strengetje naar de tepel
• vocht uit de tepel
• warm aanvoelende borst
• een rode borst
• een pijnlijke plek in de borst
• een zwelling in de oksel

Als je borsten anders aanvoelen dan je gewend bent en/of je één van de symptomen ervaart is het verstandig om zo snel mogelijk een afspraak bij je huisarts in te plannen. Hij/zij zal je lichamelijk onderzoeken, door je borsten zorgvuldig te bekijken en bevoelen. Ook onderzoekt de dokter of je opgezette lymfeklieren in je oksels en hals hebt. Als het nodig is verwijst je huisarts je meteen naar het ziekenhuis voor verder onderzoek. Over dit onderzoek en de eventuele behandelingen informeren we je in een volgend artikel.

Onderzoek: na je eerste kind heb je 80 procent (!) meer kans op borstkanker