Lizette van Loenen Algemeen 28 mrt 2018, 17:55

Leestijd: 7 minuten

Daphne: ‘Ik zag het buitensluiten voor mijn ogen ontvouwen’

Columnist Daphne schrijft over haar dochter Noëlle (11), die naast Cerebrale Parese (hersenbeschadiging) voorts de wens heeft om van het andere geslacht te zijn. Over dochter Lynn (4), een olijke kleuter met een zeer hoog diva gehalte en een behoorlijke gebruiksaanwijzing. Maar ook schrijft Daphne soms over haar belevenissen als treinmachinist. Ze houdt ze een eigen blog bij.

Column: G-voetbal

Gehandicapten voetbal. Daar staat de afkorting G-voetbal voor. Het woord ‘gehandicapt’ wordt al snel geassocieerd met ‘zeer hulp behoevend’ en/of ‘rolstoelafhankelijk’. Maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn.

Mijn oudste zit niet in een rolstoel en kan veel dingen gewoon zelf. Ze oogt als een normaal kind van elf. Toch is ze vanwege een hersenbeschadiging gehandicapt. Verstandelijk functioneert ze niet (geheel) naar haar leeftijd en lichamelijk komt ze nogal eens te kort in vergelijk met leeftijdsgenoten. Een kind met een beperking dus, zoals we dat in een wat meer gehoorde term noemen. En kinderen met een beperking (hetzij verstandelijk, lichamelijk of allebei) willen eigenlijk wat iedereen wil: geaccepteerd worden. Of dat nu in de maatschappij is, op school of op een sportvereniging, dat maakt niet uit.

‘Sociaal onhandig’

Helaas maken we maar al te vaak mee dat het in de ‘grote boze wereld’ niet altijd zo werkt. Kinderen die buiten de zogenaamde norm vallen, worden lang niet altijd op waarde geschat. Niet alleen op school of in hun omgeving kan dat wrijving of problemen opleveren, ook op een sportvereniging is er niet altijd plek voor deze kinderen. Noëlle is daar het levende voorbeeld van. In onze directe omgeving functioneert ze prima. Ze kent iedereen en voelt ze zich veilig en vertrouwd genoeg om zichzelf te zijn. Ook wordt ze hier geaccepteerd zoals ze is en dat is fijn. Maar buiten deze beschermde parameters heeft ze vaak moeite met het overzien van de situatie en het ‘aflezen’ van anderen. En anderen hebben soms wat moeite met haar, want ze kan zomaar een tikkeltje ‘sociaal onhandig’ reageren. 


Op de lokale voetbalclub was ze dan ook niet op haar plaats. Met een laag IQ, klungelige motoriek en haar uiterlijk als meisje die een jongen wil zijn, werd ze vrijwel direct buitengesloten en soms gepest. Eerst door één jongetje, waarvan je hoopt dat het bij die ene blijft, maar helaas. Dat ene jongetje bleek de topscorer van het team en had zich daarmee een status verworven waar onze Noëlle niet tegenop kon. En zij was trouwens niet de enige buitenstaander: een ander jongetje, ietwat aan de zware kant voor zijn leeftijd, was eveneens pispaal. Uiteraard altijd buiten gehoorafstand van de coach, dat begrijp je wel.

Hoop op verbetering

Toch vond ik het slecht dat er niet beter op gelet werd. Ik zag het buitensluiten voor mijn ogen ontvouwen, maar als ík het zie, waarom ziet de leiding het dan niet? Of andere ouders? Enerzijds vond ik dat heel slecht en maakte ik me er enorm boos over: waarom doet niemand er iets aan? Er zou meer oog moeten zijn voor de ‘achterblijvers’ en niet alleen voor de (potentiële) topscorers. Maar anderzijds kon ik het de leiding ook niet kwalijk kan nemen; zij hebben geen pedagogische opleiding genoten en eveneens geen ervaring met kinderen met een beperking. Ik legde daarom – in de hoop op verbetering – uitgebreid en herhaaldelijk uit wat Noëlle ‘mankeert’, hoe haar brein werkt, dat ze extra uitleg nodig heeft en dat dingen haar soms letterlijk voorgedaan moet worden wil ze het snappen.

Gefrustreerd aan de zijlijn

Ook vroeg ik of ze het pestgedrag in de gaten wilden houden, maar jammer genoeg veranderde er niets. Betreurenswaardig, want het zou toch zo mooi zijn wanneer er meer aandacht is voor het ene kind dat achterblijft. Het ene kind dat moeite heeft om iedereen bij te benen. Het ene kind dat wordt buitengesloten. Het is de taak van de leiding om ook dát kind erbij te betrekken en om beter op signalen van pestgedrag te letten, zeker bij een teamsport! Je weet wel: nadruk op team?!
 Gefrustreerd stond ik daarom keer op keer aan de zijlijn. Het is erg verdrietig om te zien hoe jouw kind tevergeefs de ene na de andere poging doet om mee te kunnen komen. 
Na een half seizoen was Noëlle er zelf ook klaar mee en wilde niet meer voetballen. Hoewel ik blij was dat ze nu niet meer blootgesteld kon worden aan het gekleineer, vond ik het vooral ook heel verdrietig. Voetballen is de wereld voor Noëlle! Al vanaf dat ze kon lopen, kennen we haar alleen maar met een voetbal aan haar voeten. Jammer dat het dan zo gaat.

Totdat we een paar jaar later via Noëlles school in contact kwamen met G-voetbal. Ik had er wel eens van gehoord, maar wist niet wat de mogelijkheden waren en dat er binnen een redelijke afstand een G-team was. Contact was snel gelegd. Persóónlijk contact. Een goed gesprek met één van de organisatoren voelde goed aan en ik besloot de gok te wagen en Noëlle aan te melden voor een proefles. Toch waren we de gebeurtenissen op de vorige voetbalclub nog niet vergeten en met lood in onze schoenen verschenen Noëlle en ik voor een proeftraining. Noëlle vond het zelfs zó spannend dat ze er al twee dagen van te voren buikpijn van had.

Nú al vrienden

Gelukkig bleek onze onrust onnodig: meteen ervaarde ik verschil. Acceptatie in de groep was er vrijwel onmiddellijk en er werd leuk getraind. Niet gescholden, gesneerd en zeker niet buitengesloten, maar geaccepteerd, betrokken en eerlijk gevoetbald. Aan de glimlach van oor tot oor kon ik zien dat Noëlle zich ook prettig voelde. Ik zag de spanning langzaam uit haar lijf trekken en aan het einde van de training was het net of ze al jaren met de jongens voetbalde. ‘Komt Noëlle volgende week ook weer?’ Werd er nadien gevraagd door een aantal kinderen. Een goed teken. Zelf was ze euforisch. ‘Mam, ik heb hier nog maar één keer getraind maar ik heb nú al vrienden!’ zei ze triomfantelijk op de terugweg.

Deze opmerking raakte mij enorm. Het verwarmt mijn hart omdat ik mijn kind zie genieten. Omdat ze eindelijk aansluiting vindt. Het straalt van haar gezicht af. Maar tegelijk snijdt het als een mes: het zou namelijk vanzelfsprekend moeten zijn om geaccepteerd te worden. Het feit dat het altijd een strijd voor haar is, vind ik moeilijk te aanvaarden.

Abnormaal = het nieuwe normaal


Ik ben overigens niet de enige ouder die dit zo ervaart. Met zijn allen langs de zijlijn, ouders van kinderen die niet binnen de reguliere lijntjes passen, voelen we een soort verbondenheid met elkaar. Ondanks dat we allemaal een ander verhaal hebben, zijn we tegen dezelfde barrières aangelopen en hier kunnen we dat delen met elkaar. Er is er herkenning en vooral érkenning. Als mijn kind in een bui schiet waar je normaliter een soort plaatsvervangende schaamte van krijgt, wordt er hier niet raar van opgekeken. Niet door de leiding, de andere ouders en ook niet door de kinderen. Abnormaal is het nieuwe normaal. Hoe heerlijk!

Inmiddels hebben we een compleet seizoen mogen beleven hier bij het G-team van Blauw Wit te Leeuwarden. Noëlle floreert in dit team. En wat geniet ik daarvan! Ook heb ik me verwonderd over hoe fantastisch ze hier omgaan met beperkingen. De kinderen onderling accepteren elkaar volledig, inclusief gekkigheden, tics, agressieve buien, lichamelijke handicaps, jongen, meisje (of een beetje van beide), het maakt niet uit. Ook de leiding verdient een dikke pluim. Zij zetten zich met hart en ziel in en hebben engelengeduld met deze kids. Ze zien geen beperkingen, alleen maar uitdagingen. Een prachtig motto wat mij betreft! Een keeper met dwerggroei? Dan maken we de goal toch gewoon kleiner? Is wel zo eerlijk. De tegenpartij te sterk? Husselen we gewoon het hele zootje door elkaar, dan kan er leuk gevoetbald worden.

Proeftrainen

Verliezen met vijfentwintig – nul komt bij G-voetbal niet voor hoor. Dat is toch voor niemand leuk? Natuurlijk: verliezen hoort erbij, maar de ander compleet afmaken, wat is daar de euforie van? 
Voordat ik nu de woede van half voetballend Nederland op mijn hals haal: ik wil met dit verhaal niet zeggen dat reguliere voetbalclubs onsportief zijn, hoor. Dit verhaal is slechts een afspiegeling van ónze beleving. Ik ken genoeg kinderen die het uitstekend doen bij de reguliere voetbalclub en dat is helemaal prima. Maar voor die enkeling die niet op de reguliere club kan aarden, zoals onze Noëlle, zeg ik: twijfel niet en kom eens proeftrainen bij een G-team. Niet geschoten….

Kijk voor G-voetbal en andere gehandicaptensport bij jou in de buurt eens op Uniek Sporten.