Help! Wat te doen als je kind weigert naar school te gaan?

‘Mam ik wil niet naar school vandaag’. Een herkenbare zin? Bijna alle kinderen hebben wel eens zo’n dagje dat ze niet naar school toe willen. En dat is in principe ook helemaal niet erg. Het wordt pas een probleem als je kind regelmatig naar school weigert te gaan. Wat doe je dan?

Je kind wil niet naar school, en dan?

Klaagt je kind over buikpijn, nét voordat hij of zij naar school moet? Of heeft hij opeens een driftbui, terwijl er vanochtend tijdens het ontbijt nog helemaal niets aan de hand was? Het zijn duidelijke signalen die erop wijzen dat je kind niet naar school wil. En wie mag het oplossen? Jullie als ouders natuurlijk.

Schoolweigering hetzelfde als spijbelen?

Schoolweigering komt meestal voort uit een soort angst, stelt Barbara Markway – klinisch psycholoog en coauteur van onder andere het boek ‘Nurturing the Shy Child’.

Schoolweigering kan volgens haar niet vergeleken worden met spijbelen. Kinderen die spijbelen zijn (over het algemeen) meer uitdagend en misleidend, en hun ouders zijn niet op de hoogte van het feit dat hun kind niet naar school gaat.

Schoolweigeraars daarentegen zijn negen van de tien keer gewoon voorbeeldige kinderen, stelt Markway. Behalve in dit specifieke geval dus. Bovendien wéten ouders dat hun kind niet naar school is. Ouders van schoolweigeraars moeten vaak veel tijd en energie in hun kind steken om het naar school te laten gaan. Helaas niet altijd met succes.

Tips wanneer je kind niet naar school wil

Speciaal voor deze ouders heeft Markway een aantal stappen opgesteld. Misschien is daar het probleem niet meteen mee opgelost, maar wie weet kan het je wat handvaten geven als je het echt even niet meer weet. Dus here they are:

1. Controleer voor fysieke oorzaken

Misselijkheid, buikpijn en hoofdpijn: het zijn de welbekende smoesjes van kinderen die niet naar school toe willen. Maar hoe weet je nou of er écht iets aan de hand is, of dat je kind zich gewoon aanstelt?

Klaagt je kind elke keer als het naar school moet over lichamelijke klachten, laat je kind dan toch even controleren door een dokter. Misschien een open deur en de kans is groot dat er fysiek niets mis is met je kind, maar je wil natuurlijk niet die assumptie maken en er laten achter komen dat je het bij het verkeerde eind had.

2. Praat met je kind

Zolang je blijft schreeuwen dat je kind naar school moet zal er weinig veranderen. Veel beter is om te praten met je kind. Vraag wat hem of haar dwars zit en probeer duidelijk te maken dat jullie samen een plan gaan bedenken om terug te keren naar school.

Laat je kind meedenken over dit plan en stel het samen op. Markway benadrukt dat je er rekening mee moet houden dat sommige kinderen niet goed kunnen beschrijven wat hun dwars zit.

Als het gesprek nergens heen lijkt te gaan, forceer het dan ook niet. De belangrijkste boodschap om over te brengen is dat je gelooft dat je kind dit probleem kan overwinnen en dat je er zal zijn om hem of haar hier doorheen te helpen.

Wat als de wendagen op de basisschool een regelrechte ramp waren voor je kind?

3. Lees je kind niet de les

‘Je moet naar school omdat het goed voor je is, en blablabla..’. Nee, dat is niet de juiste aanpak in dit geval. Vermijd langdurige discussies over het belang van naar school gaan.

Volgens Markway kan iedere vorm van aandacht (dus ook negatieve aandacht) ervoor zorgen dat een probleem blijft én groter wordt. Het kan de situatie dus alleen maar slechter maken. En dat is waarschijnlijk het laatste wat je wil.

4. Zoek naar patronen als je kind niet naar school wil

Voelt je kind zich regelmatig ‘niet lekker’, dan is het verstandig om te zoeken naar patronen. Wordt je kind wakker met buikpijn of hoofdpijn? En klaagt het ook over deze symptomen wanneer hij of zij druk is, en dus afgeleid? Voelt je kind zich in het weekend ook ziek, of alleen op schooldagen?

Wees objectief en zoek naar patronen. Belangrijk is dat je dit doet op een niet-beschuldigende manier. Misschien vind je het handig om een soort logboekje bij te houden, waardoor het makkelijker wordt te doorgronden wat er precies aan de hand is.

Column Lia: ‘Onze drie musketiers voelde zich niet fijn op de school waar ze zaten’

5. Houd een open geest

Wanneer je gestrest bent (niet zo gek door de situatie) is het een natuurlijke reactie om met de vinger te willen wijzen en iemand de schuld te geven voor het probleem. Maar denk je dat het helpt bij het oplossen van het probleem? I don’t think so.

Ga er dus ook niet meteen vanuit dat de leraar of school iets verkeerd heeft gedaan. Ga indien nodig met de school in gesprek en bespreek de angsten of frustraties van je kind.

4. Maak het niet aantrekkelijk om thuis te blijven

Als je je kind televisie laat kijken en spelletjes laat spelen wanneer het ‘ziek’ thuis zit, dan maak je het aantrekkelijk om thuis te blijven. Laat je kind weten dat als het echt ziek is, het naar een dokter moet en in bed moet blijven om te rusten. Laat de televisie uit en geef je kind niet te veel extra aandacht.

Klinkt misschien wreed, maar je wil niet dat je kind thuisblijft omdat het een leuker alternatief is dan school. Toch?

Is er toch iets anders aan de hand? Zoals dat je kind geen aansluiting heeft met de andere kinderen op school? Lees dan hier wat je daaraan kunt doen.

Psychology Today