Als je schoonmoeder bij je inwoont – of vlakbij – komen er minder kinderen
Woont je schoonmoeder verderop in de straat, of op een paar minuten loopafstand? Dan is dat wellicht de reden dat je minder kinderen wil, aldus een onderzoek.
Je zou denken dat de nabijheid van oma – lees: in potentie 24/7 hulp en oppasdiensten – juist teweeg zou brengen dat je als ouders van mening bent dat ‘er best nog eentje bij kan’. Dat was tot voor kort ook de heersende (en door Nederlands onderzoek bewezen) opvatting: hoe dichter in de buurt je woonde bij je (schoon)moeder, hoe meer kinderen er in een gezin zijn. Nu ligt de tijd dat grootouders daadwerkelijk in huis woonden bij een gezin over het algemeen achter ons, maar het is niet ongebruikelijk dat kinderen in de buurt van hun ouderlijk huis blijven wonen.
Reproductieve periode
Het onderzoek van de Universiteit van Wenen bestudeerde de medische gegevens van bijna 2,5 miljoen (!) getrouwde vrouwen tussen de 15 en 34 jaar, afkomstig uit 14 landen. Verschillende factoren werden bekeken, waaronder de leeftijd; of de vrouw al kinderen had en of de moeder en/of schoonmoeder tijdens de ‘reproductieve periode’ bij het gezin in huis woonde. Met andere woorden: wanneer de moeder des huizes in potentie (meer) kinderen zou kunnen krijgen. Onder meer werden data uit Amerika, Thailand, Malawi, Irak en Argentinië bestudeerd. Ter vergelijking: in de VS woont slechts 1,5 procent van de gezinnen in bij de schoonouders (of andersom), tegenover meer dan de helft (53 procent) van gezinnen in Irak.
Schoonmoeder in de buurt, minder kinderen
En daar kwam dus uit dat wanneer een moeder of schoonmoeder in huis woont, er in een gezin minder kinderen zijn. Dan lijkt het om een bewuste keuze te gaan, en geen ongewenste kinderloos- of luwheid. En daarmee wordt de gangbare opvatting dat meer hulp in en om het huis semi-automatisch leidt tot meer kinderen, bruut van tafel geveegd. Het onderzoek werd onlangs gepubliceerd in het blad Royal Society Open Science.
‘Al die kinderen’
Waardoor het komt dat de nabijheid van een oma dit effect heeft, valt volgens de onderzoekers niet met zekerheid te zeggen. Het zou kunnen zijn dat ouders bang zijn dat oma op een bepaald moment toch ‘wegvalt’ (richting bejaardentehuis, bijvoorbeeld) en dat de zorg voor ‘al die kinderen’ ze dan teveel wordt. Meer waarschijnlijk is het dat het idee dat oma elk moment van de dag binnen kan vallen, een zeker afschrikwekkend effect heeft.
Wat ook niet helpt, is dat moeders doorgaans de meeste ruzie maken met hun schoonmoeder.