Kun je er niet onderuit? Met deze 11 tips kun je zinvol straf geven

Straf geven aan een kind is toch wel een van de meest bediscussieerde onderwerpen binnen het ouderschap. De een houdt de kinderen kort aan de lijn, de ander ziet meer in vrijlaten en overleggen. Maar een ding is zeker, kinderen hebben grenzen nodig.

En waar het ene kind die grenzen zonder problemen accepteert, kan een ander er keihard tegenin gaan of ze volledig negeren. En in dat laatste geval is het toch soms nodig om die grenzen duidelijk te maken en consequenties aan acties te hangen. Maar hoe geef je je kind nou op een zinvolle manier straf?

Zinvolle straf

Wat is nu effectief? En wat is een absolute misser? Lees hier tien zinvolle tips als het gaat om straffen uitdelen.

1. Straf èn beloon

Zoals het beter is om te voorkomen dan te genezen, kan het ook in je voordeel werken om je kind te belonen voor dingen die hij goed doet, dan af te straffen wat er verkeerd gaat. Als je beloont, benadruk je niet de negatieve kanten van je kind, maar juist de positieve kanten. Op deze manier krijgt je kind ook meer zelfvertrouwen. Vaak kun je dan nog niet om straffen heen, maar het is wel wat meer in balans.

Mama en zo tip: Gebruik het beloningssysteem als je wilt dat je kind naar je luistert of dat hij iets aan- of afleert. Wil je weten hoe het werkt? Lees het hier in ons artikel ‘
Zo werkt het beloningssysteem’.

2. Doseer de straf

Doseer de straf voor je kind op een goede manier. Een straf die te licht is, heeft niet veel effect en een te zware straf maakt je kind op langere termijn immuun voor lichtere straffen. Blijf vooral redelijk.

3. Het juiste moment

Wacht niet met een straf. Als je je kind ’s avonds vroeg naar bed stuurt voor iets dat hij ’s ochtend heeft gedaan, snapt hij er niets meer van. Zorg ervoor dat de straf in direct verband staat met de actie van het kind.

4 Niet slaan!

Je kind slaan is geen oplossing! Het helpt misschien even omdat hij schrikt, maar je lost er uiteindelijk niets mee op. Het werkt zelfs averechts, want het zorgt juist voor afstand tussen jou en je kind en als je wil dat je kind naar je luistert heb je juist contact en verbinding nodig. Daarbij laat je je onmacht zien en dat is iets dat kinderen haarfijn aanvoelen.

5. Maak je kind niet bang

Let er op dat je je kind niet kwetst, bang maakt of te vaak straft. Je wilt geen ongelukkig kind. Daarom kun je beter ook niet straffen als je kind al spijt heeft. Hij is zich er dan al van bewust dat hij iets verkeerd gedaan heeft en dat is uiteindelijk het hele doel van straffen.

6. Let op met dreigen

Natuurlijk kun je van tijd tot tijd een ‘leuk’ iets schrappen wanneer je kind langdurig negatief gedrag vertoont. Dit moet je namelijk niet belonen. Maar wanneer je gaat dreigen met dingen die je niet kunt of zal waarmaken, krijgt je kind dit op den duur door. En zal hij je gaan uittesten om te kijken of je het echt meent. ‘Als je nu niet je schoenen aantrekt mag je niet meer naar de opvang’ is natuurlijk niet iets wat je kunt waarmaken, want jij moet gewoon naar je werk.

7. Negeren

Als je kind maar blijft dreinen, kan het soms erg effectief zijn om je kind een tijdje te negeren. Zeg wel duidelijk dat het nu echt even klaar is en dat je je aandacht weer even op andere dingen gaat richten. En dat jij weer meedoet als hij ook gezellig meedoet. Je moet wel even doorzetten, want makkelijk is het niet.

8. Ontzeg hem iets

Als straf kun je je kind ook bepaalde dingen ontzeggen. Bijvoorbeeld een middagje geen tv-kijken of geen vriendje op bezoek. Wil hij zijn speelgoed niet opruimen? Vertel hem dat hij pas met een bepaald autootje mag spelen als de rest is opgeruimd.

9. Geef een time-out

Blijft je kind maar vervelend doen? Geef hem dan een time-out, door hem bijvoorbeeld op de gang te zetten of op een speciaal daarvoor bedoeld stoeltje. Maar laat hem hier niet langer dan een paar minuten en doe ook niet het licht uit of de deur dicht. Je wil je kind niet bang maken of het gevoel geven dat hij in de steek gelaten wordt. Het gaat er enkel om dat hij even niet mee mag doen met de gezelligheid, tot hij is afgekoeld en zich weer normaal kan gedragen.

10. Jouw kind, jouw regels

Jouw kind is anders dan alle andere kinderen. Bedenk en voel dan ook wat het beste bij hem past qua straf. Sta er zelf ook achter. Geen kind dat op een ‘naughty chair’ blijft zitten als hij ziet dat zijn moeder twijfelt. Het is uiteindelijk toch jouw boosheid of teleurstelling die indruk op hem maakt. Niet de middelen die je hiervoor aanwent.

11. Maak het goed

Wanneer de ‘straf’ voorbij is, is het goed om nog even met je kind te praten over wat er nou aan de hand was. Vraag je kind wat er nou aan de hand was én leg uit dat op bepaald gedrag op een bepaalde manier werd gereageerd. En sluit het af met dat alles nu weer goed is.

Lees ook:

• Zo kun je je peuter positief ‘straffen’
• Mediteren in plaats van nablijven? Mindfulness blijkt beter te werken dan straf!
• Wat doet straffen met de ontwikkeling van kinderen?