Je kind leren fietsen: hoe pak je dat aan?
Dat zijwieltjes passé zijn en je beter een loopfiets kunt gebruiken, weten we inmiddels. Wat moet je nog meer weten als je je kinderen wil leren fietsen?
Net zo belangrijk als zwemmen
Mijn dochter is drie en fietsen vindt ze het leukste wat er is. Zowel voorop bij moeders door de stad, evenals op haar driewieler in de straat. Gelukkig maar, want voor een Nederlands kind is leren fietsen net zo belangrijk als leren zwemmen, nietwaar?
Binnenkort moeten we de overstap van de driewieler naar de loopfiets maken, drukte een vriendin mij dit weekend met klem op het hart. Daarmee wordt het voor je kind een eitje om te leren fietsen, wist zij. Interessant. Waarom kunnen sommige kinderen al moeiteloos rondfietsen als ze vijf zijn, terwijl er ook kinderen zijn die rond hun negende nog steeds moeite hebben veilig naar de overkant van de straat te fietsen. Hoe kun je als ouder je kind helpen zich vaardig en veilig te bewegen op de fiets?
Een kind van 6 à 7 kan meerdere dingen tegelijk doen
Marieke Regeling is opgeleid tot kinderoefentherapeut en heeft jarenlang kinderen behandeld met motorische problematiek. Volgens Marieke is het brein van een kind zo rond zijn zesde of zevende ‘klaar’ om te leren fietsen. ‘Dan is het lichaam goed in staat om meerdere dingen tegelijk te doen.’
Jonger leren fietsen kan ook
Toch zijn er kinderen die al (veel) eerder dan dat rondfietsen op hun eigen fiets. ‘Het gevolg van veel oefenen,’ aldus Marieke. ‘Nederlandse ouders oefenen fietsen al vroeg en veel met kinderen, waardoor ze het snel leren. Een beetje zoals Chinese kinderen al vroeg met stokjes kunnen eten als het van jongs af aan geoefend wordt. Natuurlijk speelt aanleg ook een rol; binnen een gezin waarin met alle kinderen veel geoefend wordt, kan het gebeuren dat het ene kind veel eerder leert fietsen dan het andere.’
Ook Veilig Verkeer Nederland benadrukt dat je niet vroeg genoeg kan beginnen met het leren fietsen. ‘Als het kind eraan toe is, kun je starten,’ aldus José de Jong van Veilig Verkeerd Nederland (VVN). ‘Maar natuurlijk wel onder begeleiding, van voorzichtig op de oprit of stoep, naar langzaam zelfstandig op straat.’
LEES OOK: Vanaf welke leeftijd laat je jouw kind alleen fietsen?
Wat raad je ouders aan die twijfelen of hun kind al toe is om te leren fietsen?
Marieke: ‘Spelenderwijs oefenen. Dus zorg voor een driewieler, skelter, en/of loopfiets in de achtertuin of in de buurt. Je zult zien dat kinderen ze vanzelf pakken een gebruiken in hun spel. Je kunt ze dan uitlokken steeds een stukje verder te gaan. Hou het vooral leuk en als je merkt dat een kind goed met de (loop)fiets overweg kan, kun je het steeds verder stimuleren. Koop vooral niet te snel een grote fiets, de veiligheid van met je voeten aan de grond kunnen is in het begin erg belangrijk.’
Wat vind jij: leren fietsen met of zonder zijwieltjes?
‘Ik zou gaan voor een combinatie van de driewieler en de loopfiets: de driewieler om spelenderwijs de trapbeweging te leren en de loopfiets om vaart te maken en balans te oefenen. Als je ziet dat een kind goed overweg kan met de loopfiets (goede balans heeft, vaart kan maken, kan sturen en stoppen), kun je de overstap naar een echte fiets proberen te maken.’
‘Als dit toch nog erg moeilijk blijkt kun je teruggrijpen op de loopfiets, of zijwielen aan de fiets zetten. Zet de zijwielen dan wel iets omhoog, zodat ze alleen de grond raken als het echt nodig is. Anders gaat een kind teveel op de zijwielen leunen en oefent het weinig balans.’
Wat is voor kinderen het moeilijkste bij leren fietsen?
‘Voor de meeste kinderen is dat het feit dat ze meerdere dingen tegelijk moeten doen; kijken, trappen, sturen, etc. Zeker als ze dan ook nog iets interessants zien of iets willen vertellen, zie je dat het misgaat; ze kunnen dat nog niet allemaal tegelijk en vallen dan. Leg dus uit ze zich bij het fietsen goed moeten concentreren en dat ze daarna weer iets kunnen vertellen.’
LEES OOK: Door deze slimme hack wordt fietsen met een rok een eitje
En wat nog meer?
‘Sommige kinderen vinden het spannend om tempo te maken, waardoor ze heel langzaam fietsen. Daardoor is het echter moeilijker om je balans te bewaren, en ook om bijvoorbeeld weg te fietsen vanuit stilstand.’
Hoe kunnen ouders hun kinderen het best helpen?
‘Nogmaals: door vooral spelenderwijs te oefenen! Houd het leuk. Neem de fiets eens mee naar oma, naar de kinderboerderij of neem de teddybeer mee achterop. En als je het fietsen oefent; maak goede afspraken. ‘Stop’ betekent echt stop. En als je belooft om je kind vast te houden, doe dat dan ook, anders is het vertrouwen weg. Ook belangrijk: maak van vallen geen drama. Bedenk dat je fietsen regelmatig moet (blijven) oefenen om het echt eigen te maken. Vertel je kind bijvoorbeeld hoe lang jij erover gedaan hebt om het te leren vroeger en dat je wel honderd keer gevallen bent!’
Wat als het echt niet lijkt te lukken?
‘Blijf niet te lang in je eentje tobben als het echt niet lukt. Hoe langer en zwaarder een kind wordt, hoe lastiger het wordt om te helpen met leren fietsen. Zijwieltjes zijn bijvoorbeeld gemaakt voor kleine fietsen en een groot kind kun je niet zo gemakkelijk opvangen. Kom je er niet uit, raadpleeg dan een kinderoefentherapeut, kinderergotherapeut of kinderfysiotherapeut.’
Marieke Regeling geeft lezingen en cursussen voor de kinderopvang en het basisonderwijs over het spelenderwijs stimuleren van de motoriek. Meer informatie vind je op haar site: www.bureaudidactiek.nl.
Bekijk dit filmpje: Meisje leert fietsen en vindt het ge-wel-dig!