Rachelle Weiler Gezondheid 2 okt 2020, 07:06

Leestijd: 3 minuten

Zo controleer je je moedervlekken met de ABCDE-methode

Moedervlekken zijn opeenhopingen van pigmentcellen op je huid. Daardoor zijn ze vaak donker van kleur. Ze zijn in de meeste gevallen onschuldig, maar soms kunnen moedervlekken onrustig worden en leiden tot klachten.

In sommige gevallen worden de cellen in de vlekken onrustig, wat kan leiden tot huidkanker. Daarom is het belangrijk om je moedervlekken regelmatig te checken. Een manier om dat te doen, is aan de hand van de ABCDE-methode.

Wat is een moedervlek?

De wetenschappelijke naam van een moedervlek is naevus naevocellularis, en het zijn opeenhopingen van pigmentcellen. Of je veel of weinig vlekken hebt, hangt van van je huidtype, en is vaak genetisch bepaald. Ook kunnen er meer moedervlekken ontstaan door meer (onbeschermde) blootstelling aan de zon. Maar omdat je huid een actief orgaan is dat zichzelf constant vernieuwd, kunnen ook moedervlekken gedurende een langere periode veranderen.
Het is normaal dat wanneer je ouder wordt, je meer moedervlekken krijgt. Deze kunnen ook veranderen onder invloed van hormonen. Zo kunnen moedervlekken dikker en aanweziger worden als je zwanger bent. Soms wordt het aantal moedervlekken na de leeftijd van 40 jaar minder.

Goedaardige moedervlekken

De meeste van jouw moedervlekken zijn goedaardig en rustig. Ze kunnen verschillen in grootte of in kleur. Soms zijn ze glad, maar in andere gevallen misschien bobbelig. Hierover hoef je je geen zorgen te maken. Goedaardige, rustige vlekken zijn vaak egaal van vorm, en bestaan uit één kleur.

Goedaardige onrustige moedervlekken

Er zijn ook moedervlekken te vinden die wat onrustiger zijn in vorm en kleur. Zo kan je moedervlek bestaan uit meerdere kleuren, of soms zijn ze wat onrustig aan de randen. Zo kunnen zich aan de rand bijvoorbeeld rode verkleuringen voordoen.

Kwaadaardige, onrustige moedervlekken

Deze moedervlekken zijn vaak grillig en asymmetrisch van vorm, en onregelmatig van kleur. De pigmentvormende cellen kunnen bruin en zwart zijn, maar ook rood, blauw, paars, wit, grijs of andere kleuren hebben. Het kan voorkomen dat rustige moedervlekken uiteindelijk veranderen in kwaadaardige vlekken.
In andere gevallen ontwikkelen deze kwaadaardige moedervlekken zich in een rap tempo op je huid als nieuwe vlekken. Ze zijn vaak in vorm grillig, a-symmetrisch, bestaan uit meerdere kleuren en hebben rafelige randjes. Een moedervlek die huidkanker kan veroorzaken, wordt ook wel een melanoom genoemd.

De ABCDE-methode

Deze ABCDE-methode is ontwikkeld om het onderzoeken en controleren van onregelmatigheden makkelijker te maken.

A-symmetry

De A staat hier voor A-symmetry, of wel de a-symmetrische vorm van je moedervlek. Goedaardige moedervlekken zijn vaak rond of egaal. Kwaadaardige vlekken kunnen een grillige vorm hebben.

Border

Met de ‘border’ wordt de rand rondom de moedervlek bedoeld. Bij goedaardige moedervlekken is deze vaak duidelijk omlijnd, terwijl kwaadaardige moedervlekken vaker rafelige of onregelmatige randjes hebben.

Color

In stap 3 check je de kleur van je moedervlek. Als deze uit meer dan twee kleuren bestaat, of het is je opgevallen dat de kleur van je moedervlek recent is veranderd, is het verstandig om je huisarts er naar te laten kijken.

Diameter

Ofwel, de grootte van de vlek. Veel melanomen hebben een diameter die groter is dan 6 millimeter. Is dit het geval bij jouw moedervlek? Vraag dan advies van je huisarts.

Evolution

Hiermee wordt de verandering van de moedervlek aangegeven. Is je moedervlek recent van vorm veranderd?

Bron: Dr. Leenarts, dermatoloog

Gebruik de bovenstaande ABCDE-methode om minstens één keer per jaar je moedervlekken te controleren. Dit lijkt veel werk, maar als je altijd attent blijft op veranderingen op je huid, kan dit enorm veel zorgen en schade schelen.
Twijfel je over een moedervlek? Raadpleeg dan altijd een arts. Maak op het moment ook een foto van je moedervlek, zodat je eventuele kleine veranderingen later kan opmerken.

Lees ook:

• Alles dat je moet weten over geboortevlekken en huidaandoeningen bij baby’s
• De 5 meest voorkomende huidaandoeningen tijdens je zwangerschap
• Zo bereid je je huid goed voor op de zon