PCOS is de meest voorkomende hormonale aandoening bij vrouwen: dit moet je weten

Zodra je als vrouw in de puberteit komt, gaan hormonen een belangrijke rol spelen in je leven. Ze kunnen veranderingen in je uiterlijk veroorzaken en bepalen je menstruatiecyclus. Als je PCOS hebt, werkt je hormoonhuishouding echter niet goed.

Dit kan ernstige gevolgen hebben voor je menstruatiecyclus en je vruchtbaarheid. Maar wat is PCOS eigenlijk en welke symptomen wijzen op de hormonale aandoening? We vertellen je wat je moet weten om het te herkennen en eventueel te behandelen.

Wat is PCOS?

PCOS staat voor Poly Cystieus Ovarium Syndroom en betekent eigenlijk dat vrouwen met dit syndroom meerdere cysten op hun eierstokken hebben groeien. Poly staat voor ‘meerdere’, Cystieus staat voor Cysten, ook wel vochtblaasjes genoemd, en ‘Ovarium’ is een ander wordt voor de eierstokken.

Om goed te kunnen begrijpen wat PCOS inhoudt, is het goed om te weten hoe een reguliere menstruatiecyclus doorgaans verloopt. Die begint op de dag dat je ongesteld wordt.

Je eierstokken gaan dan onder invloed van de hormonen FSH en Oestrogeen, eiblaasjes laten groeien. Zodra deze eiblaasjes een grootte hebben van tussen de 18 en 30 millimeter knappen deze, onder invloed van het Luteïniserend Hormoon (LH). Dit is een eisprong. Als de eicel wordt bevrucht en er volgt een innesteling, dan ben je zwanger.

Als dit niet gebeurt, dalen de hormonen Oestrogeen en Progesteron weer na ongeveer 14 dagen, waardoor je weer ongesteld wordt.

Als je PCOS hebt, groeien de meerdere eiblaasjes door een tekort aan hormonale sturing niet snel en hard genoeg. Deze eiblaasjes worden vaak niet veel groter dan 10 of 12 millimeter.

Daarnaast ontstaan er ook meerdere vochtblaasjes in de eierstokken. Dit zijn cysten. Dit zijn vochtblaasjes die relatief onschuldig zijn. Bijna elke vrouw heeft deze wel eens op de eierstokken, zonder dat je dit in de gaten hebt.

Zodra je ongesteld wordt, worden deze cysten weer ‘opgeruimd’, en verschijnen er nieuwe piepkleine eiblaasjes voor de volgende cyclus.

Als je echter geen eisprong hebt, komt het vaak voor dat je ook niet menstrueert. Hierdoor kunnen de cysten groter groeien, en dit kan heel erg pijn doen.

Symptomen van PCOS

• Geen of onregelmatige menstruaties
• Overbeharing op gezicht, buik en rug
• Haarverlies bovenop je hoofd
• (Ernstige) acne
• Overgewicht
• Verminderde vruchtbaarheid
• Veel kleine eiblaasjes (12 of meer) in de eierstokken (de zogenaamde ‘kralenkrans’; dit is zichtbaar op een echo)

Hoe behandel je PCOS?

PCOS is een chronische hormonale aandoening, waar je niet makkelijk van ‘geneest.’ Wel kan je ervoor zorgen dat je hormonen meer in balans zijn, en dat je minder pijn hebt.

PCOS maar (nog) geen kinderwens

Door gezond te eten, veel te bewegen en weinig alcohol en suikers te eten, lukt het sommige patiënten om de cyclus regelmatiger te krijgen. Afvallen als je overgewicht hebt, is hierin ook heel erg belangrijk.

PCOS en zwanger worden

Het is niet onmogelijk om natuurlijk zwanger te worden als je PCOS hebt. Ongeveer bij 30% van de vrouwen met PCOS treedt er spontaan een zwangerschap op. Misschien zijn je cyclussen langer dan normaal, maar als er een eisprong optreedt, is je kans op een zwangerschap net zo hoog als bij iemand zonder PCOS. Het probleem is dan vaak dat je niet precies weet wanneer je vruchtbaar bent.

Een eerste medische stap die genomen kan worden als je een kinderwens hebt, is ovulatie-inductie. Dit betekent ‘het opwekken van een eisprong’ en dat doe je in de vorm van het slikken van Clomifeen in de eerste week van je cyclus. Deze stimuleren je FSH hormoon, waardoor je eiblaasjes beter groeien. Ongeveer 80% van de vrouwen heeft een eisprong bij gebruik van dit medicijn.

Als dit medicijn onvoldoende werkt, is het spuiten van hormonen een volgende stap. Als dit onvoldoende werkt, zijn IUI en IVF ook goede opties.

Let wel op: een bekende bijwerking van het gebruik van hormoonstimulatie, is de kans op meerlingen. Soms reageert je lichaam iets te heftig op de medicatie, waardoor er meerdere eiblaasjes rijpen en springen.

Lees ook:

• Alles wat je wel en niet zegt tegen iemand met vruchtbaarheidsproblemen
• Zwanger worden? Hierom in de tweede helft van je cyclus zo belangrijk!