Sh*t! Wat als je peuter plotseling vloekt? Deze expert geeft antwoord

Het gebeurt iedere ouder op een gegeven moment, je peuter vloekt. Heel even denk je: hoorde ik dat goed? Maar ja, het was écht zo. Hoe kun je daar als ouder dan het beste mee omgaan? Deze expert geeft antwoord.

Natuurlijk vloek jij nooit waar je peuter bij is. Toch? Oké, misschien heel af en toe, of soms iets vaker. Maar echt niet vaak genoeg voor je kind om het over te nemen. Tot hij opeens tegen je zegt “F*ck! Beker is gevallen.” Oeps…

Als je peuter vloekt

Eerst schrik je even en dan moet je misschien stiekem ook wel lachten, want hoe zeer je misschien zelf ook gewend bent aan vloeken, uit de mond van zo’n kleintje klinkt het echt absurd. Dat het een keertje thuis gebeurd is natuurlijk ook geen ramp, maar je wil toch proberen te voorkomen dat je peuter dit straks herhaalt tegen de juf op de opvang.

Maar waarom maken we ons daar zo’n zorgen over?

Waarom vloeken we?

Volgens filosoof Dr. Matt Beard is het goed om eens na te denken over waarom je zelf vloekt. Meestal is dit omdat je gefrustreerd bent of sterke gevoelens hebt ergens over.

Maar waarom vinden we het dan niet oké dat onze kinderen vloeken? “Als we onze eigen overtuigingen onder de loep nemen en ons afvragen waarom we er zo over denken, kunnen we een strategie bedenken om er met onze kinderen mee om te gaan”, zegt Matt. “Misschien vinden we een peuter wel te jong om een bepaald woord te gebruiken, of misschien vinden we dat we een ‘goede’ ouder zijn als we onze kinderen ontmoedigen om te schelden, zonder dat we precies weten waarom.”

Men heeft vaak het idee dat vloeken iets zegt over of je een ‘slecht’ persoon bent. En dat kan weer te maken hebben met de norm binnen een bepaalde ‘klasse’ in de samenleving waar we ons bij thuis willen voelen.

Hoe ga je om met vloekende kinderen?

Maar als je sterk gelooft dat je niet wil dat je kinderen vloeken, is het goed om dit probleem eens op een andere manier te bekijken. Denk bijvoorbeeld eens na over wat nou wél een goed scheldwoord maakt. Hoe kan iemand zich op een ‘juiste’ manier uiten over wat er aan de hand is?

Over het algemeen is het zo dat iemand vloekt wanneer deze ergens een sterk gevoel over heeft; frustratie, verdriet, angst, blijdschap. En dat zijn op zich natuurlijk prima emoties om je over uit te laten.

Draai het eens om

Wanneer je kind vloekt is het dan ook eigenlijk niet handig om je te focussen op het exacte woord dat er op dat moment wordt gebruikt, maar meer op de emotie die het kind op dat moment probeert uit te drukken. En vervolgens kun je kijken naar waarom het kind dát woord wil gebruiken in deze context? Én waar jouw aversie voor dit woord vandaan komt?

Schaamte of ethiek?

Wanneer je je kids vertelt dat ze niet mogen vloeken omdat je bang bent dat iemand anders het hoort, is dat misschien niet de beste reden. Maar als een kind een scheldwoord gebruikt om iemand anders pijn te doen, dan is dat een meer ethische kwestie.

Als je kind scheldt om iemand te veroordelen, is dit eerder een moment waarop je kunt overwegen je kind iets bij te brengen over empathie richting anderen. En om interesse naar andere mensen te stimuleren.

Wat dan wel?

Het is dan ook een beter plan om kinderen ‘goed’ te leren vloeken, in plaats van het enkel te verbieden. Verbieden maakt het namelijk een taboe, en dat maakt het weer juist interessant om zo’n woord te gebruiken.

In plaats daarvan kun je beter uitleggen waar bepaalde woorden voor staan en wat het betekent als je die gebruikt. Zo kun je bijvoorbeeld zeggen: “Sommige mensen gebruiken bepaalde scheldwoorden met [deze] intentie, maar wij willen voor jou graag iets anders. Wij willen graag dat je [deze] persoon wordt.”

Het is dan wel van belang dat je dit toepast in het bredere spectrum van het opvoeden. Hoe ze met andere kinderen spelen, omgaan met ouderen en hoe ze hun emoties leren verwerken en uitdrukken.

Het goede voorbeeld

Daarnaast is het belangrijk om te onthouden dat kinderen ons nadoen. Vloek jij waar je kinderen bij zijn, maar vertel je ze dat zij dit niet mogen? Dan is de kans klein dat ze naar je zullen luisteren.

“We komen veel verder wanneer we vloeken niet constant blijven uitlichten als vloeken op zich. Het is een manier waarop we ons uiten. Maar, zoals met elk woord, wil je het in de juiste context en op de juiste manier leren gebruiken. En net als alles dat je doet, heeft vloeken een uitwerking op de mensen om je heen, en dáár moet je over na blijven denken”, zegt Matt.

Belangrijker dan vloeken

Wat interessanter is dan het vloeken op zich, is de manier van denken. Uiteindelijk is het veel belangrijker om kinderen te leren om bedachtzaam om te gaan met wat ze zeggen en doen richting anderen. Je wil voornamelijk dat je kinderen de wereld met zorg en respect behandelen.

Maar het is vooraf erg moeilijk om te bepalen wat iemand beledigend zal opvatten en wat niet. Wat je wel kunt doen is om kinderen te leren rekening te houden met alle mensen om zich heen en deze met respect te behandelen.

Lees ook:

• Dit advies van een expert wat betreft vloeken zal je verbazen
• 6x Zo ben jij een goed voorbeeld voor je kinderen
• Zó houd je je hoofd koel bij een woedeaanval van jouw peuter