Maaike Kooijman Kids 2 jan 2019, 10:46

Leestijd: 3 minuten

Late leerlingen worden sneller met ADHD gediagnosticeerd, aldus onderzoek

Wist je dat het aantal recepten voor ADHD-medicatie voor kinderen van 4 tot 18 jaar maar liefst verviervoudigd is tussen 2003 en 2013? Dat zou natuurlijk kunnen komen omdat mensen met de ‘Attention Deficit Hyperactivity Disorder’ vaker goede hulp en/of medicatie krijgen – in dat geval zou het natuurlijk heel fijn zijn. Maar er kan ook iets anders aan de hand zijn: overdiagnosticering.

Zo blijkt uit onderzoek bijvoorbeeld dat bij late leerlingen – kinderen die bijvoorbeeld in augustus of september zijn geboren, dus de jongsten van de klas – eerder ADHD wordt vastgesteld. Uit een onderzoek gepubliceerd in het New England Journal of Medicine bleek bijvoorbeeld dat bij kinderen geboren in augustus, 85 per 10.000 kinderen de diagnose kregen. Bij kinderen in september (de grens lag in het onderzoek op 1 september, niet op 1 oktober) waren dat maar 64 op de 10.000 kinderen. Dat is dus ongeveer een kwart minder! Dat onderscheid was heel anders wanneer de klassenindeling op andere dingen dan geboortedatum werd gebaseerd.

De diagnose ADHD

Helaas is ADHD erg moeilijk te diagnosticeren: het is bijvoorbeeld niet terug te vinden in het bloed of op een vergelijkbare lichamelijke manier. Eigenlijk is de stoornis pas goed vast te stellen als je een kind hebt leren kennen, en kunt analyseren of normale karaktertrekken van kinderen (zoals onoplettendheid) hun leven op een bepaalde manier verstoren. Dat kan bijvoorbeeld zijn omdat schoolprestaties of sociale interacties eronder lijden. Daarbij moet ook nog gekeken worden of er geen andere oorzaken kunnen zijn.

LEES OOK: 7 dingen die mensen vaak verkeerd hebben over ADHD

Omdat er vaak geen tijd is om zoveel aandacht te besteden aan een goede procedure voor de diagnose, gaan behandelaars veel te vaak uit van een beschrijving van het gedrag die door de ouders is gegeven. In Amerika is het bovendien het geval dat ADHD-medicatie heel erg gepromoot wordt bij dokters, leraren en ouders – en 1 plus 1 is 2. Volgens onderzoekers komen daar dan ook steeds meer verkeerde diagnoses uit voort.

Dat blijkt bijvoorbeeld ook uit een studie die 19 onderzoeken uit 13 landen analyseerde, die in totaal ruim 15 miljoen kinderen besloegen. In 17 van die 19 onderzoeken bleek ook dat jongere kinderen sneller de diagnose ADHD krijgen, zelfs als ze dat helemaal niet hebben en de medicijnen ervoor dan ook niet nodig hebben.

De gevolgen van een verkeerde diagnose

Die onjuiste diagnoses komen omdat die jongere kinderen zich vaak relatief onvolwassener gedragen, net zoals overigens soms het geval is bij oudere kinderen die wat speelser zijn, maar geen ADHD hebben. Hun gedrag wordt dan verward met een serieuze stoornis, en dat kan dan ook serieuze gevolgen hebben.

LEES OOK: 10 x tekenen die erop kunnen wijzen dat je kind misschien ADHD heeft

Ritalin slikken als je geen diagnose hebt is bijvoorbeeld helemaal niet de bedoeling – zo’n 1 op de 100 patiënten ondervindt er zelfs ernstige gevolgen van, zoals hartproblemen of psychoses. Dat betekent niet dat de medicijnen altijd verkeerd zijn: als een kind wel een goede diagnose heeft gekregen en ook goed begeleid wordt, zijn er uiteraard voornamelijk positieve effecten. Het enige nadeel is dat de diagnoses waarschijnlijk steeds minder betrouwbaar worden.

Er is als ouder niet echt iets wat je daaraan kunt doen – behalve natuurlijk om erg oplettend te zijn. Vermoeden de leraren dat je kind de stoornis heeft, zorg er dan bijvoorbeeld voor dat de diagnose wordt gesteld door iemand die daar genoeg aandacht heeft besteed. Dat is misschien lastig, maar uiteindelijk wel het beste voor iedereen.

Vox