Nijpende tekorten in kraamzorg dreigen, jonge gezinnen komen vaker zonder hulp te zitten 

Er dreigen nijpende tekorten in de kraamzorg. Door de hoge werkdruk is het ziekteverzuim onder kraamverzorgenden erg hoog en de instroom van nieuw personeel is laag omdat de arbeidsomstandigheden niet optimaal zijn. Bij sommige kraamorganisaties is het tekort zo groot dat ze de deuren moeten sluiten. 

Het gevolg is dat aanstaande ouders in een aantal regio’s binnenkort misschien wel helemaal geen hulp kunnen krijgen, waarschuwt Kassa. Meer dan honderd gezinnen die bij een Drentse kraamorganisatie stonden ingeschreven, moeten al op zoek naar nieuwe kraamzorg. De organisatie kan het vanwege de personeelstekorten niet meer bolwerken en moet daarom per 1 mei sluiten. 

Michelle Spijkerman is een van de vrouwen die onlangs te horen kreeg dat de kraamorganisatie gaat stoppen. Ze is dertig weken zwanger en regelde al vroeg in haar zwangerschap de kraamzorg. „Ik heb mijn aanvraag met zeven weken zwangerschap al ingediend”, vertelt ze in de uitzending van Kassa. „Ik dacht dat alles goed geregeld was en tijdens mijn inschrijving heb ik ook niet vernomen dat dit speelde. Het kwam heel erg onverwachts.”

Doorverwezen naar zorgverzekeraar

Maar alle kraamorganisaties en zzp’ers in de kraamzorg in haar regio zijn volledig bezet. Daarom wordt Spijkerman nu doorverwezen naar haar zorgverzekering. Maar de verzekering verwijst haar weer door naar een organisatie die gaat stoppen. „Ze leggen de verantwoordelijkheid bij hen.”Kraamzorg mag niet verdwijnen. Dan zou ons hele ziekenhuissysteem vastlopen. 

De tekorten in de kraamzorg spelen niet alleen in Drenthe. Ook in Utrecht staan aanstaande ouders op een wachtlijst en in Eindhoven maken ze zich al zorgen over de zomer.

Kraamzorg is een typisch Nederlands fenomeen

Kraamzorg is een typisch Nederlands fenomeen. Alleen in Nederland bevallen vrouwen thuis of mogen ze na de bevalling in het ziekenhuis zo snel mogelijk weer naar huis. Daar staat vervolgens een kraamverzorgende voor ze klaar. En de taak van deze kraamverzorgende is in de loop van de jaren steeds belangrijker geworden. Zo verzorgt een kraamhulp niet alleen de moeder en haar kind in de eerste week na de bevalling, ze controleren ook of alles medisch gezien goed gaat. De kraamverzorgende is de ogen en oren van de verloskundige. 

Maar al deze verantwoordelijkheden maken dat het beroep van kraamverzorgende behoorlijk zwaar is. Het is moeilijk om nieuwe mensen te vinden die enthousiast over het beroep zijn. Het werk is onregelmatig en wordt slechter beloond dan andere beroepen in de zorg. „De meesten willen niet werken in het weekend of op feestdagen”, vertelt Christa van Geijn. Ze is al 46 jaar kraamverzorgende. 

Personeel vergrijst

Het gevolg is dat het personeelsbestand binnen de kraamzorg vergrijst. Het wordt daardoor steeds moeilijker om 48 uur kraamzorg te geven, iets waar gezinnen wel recht op hebben. In drukke periodes krijgen gezinnen soms slechts drie uur per dag kraamzorg omdat op deze manier twee gezinnen per dag verzorgd kunnen worden.

Bestuurder Réne Benneker van Kraamzorg Zuid-Gelderland maak zich grote zorgen: „Kraamzorg mag niet verdwijnen. Dan zou ons hele ziekenhuissysteem vastlopen. Ziekenhuizen hebben hier helemaal geen capaciteit voor dus het is echt nodig dat de kraamzorg beschikbaar is voor iedere vrouw in Nederland”, vertelt hij in Kassa. 

De hele aflevering van Kassa kijk je terug via NPO Start. 

Saskia (31): ‘Mijn moeder nodigde 13 mensen uit in mijn kraamweek’