Meerderheid Tweede Kamer wil zelftest baarmoederhalskanker

Elke vrouw die wordt uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker, moet daarvoor een zelftest thuisgestuurd krijgen, vindt de Tweede Kamer. Op die manier wordt het bevolkingsonderzoek toegankelijker. Gisteravond stemde een meerderheid in de Kamer in met een motie van D66.

Om de zelftesten beschikbaar te stellen, is jaarlijks 3 miljoen euro nodig. Initatiefnemer Wieke Paulusma hoopt dat meer vrouwen met deze tests zullen controleren of zij risico lopen om baarmoederhalskanker te krijgen. Als de ziekte vroegtijdig opgespoord kan worden, daalt het aantal sterfgevallen, is de hoop.

Meerderheid Kamer wil zelftest baarmoederhalskanker

Het aantal vrouwen dat meedoet aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker loopt sinds 2018 terug. Er was wel een kleine opleving in het eerste coronajaar. In 2021 deed een krappe 55 procent van de vrouwen tussen de 30 en 60 jaar mee aan dit onderzoek, dat helpt bij vroege opsporing van (een voorstadium van) baarmoederhalskanker. Dat is erg laag, vindt Paulusma. Tijdige opsporing helpt volgens haar bij een betere behandeling.

Dat steeds minder vrouwen zich laten checken op deze kankersoort, kan komen doordat jonge vrouwen zich niet bezighouden met de mogelijkheid om ziek te worden. Daarnaast ervaren sommige vrouwen het uitstrijkje bij de huisarts als pijnlijk, denkt Paulusma. Het Kamerlid hoopt dat een zelftest voor baarmoederhalskanker de drempel om jezelf te testen, verlaagt. Via die test kan hpv (het humaan papillomavirus) – dat baarmoederhalskanker veroorzaakt – worden opgespoord, net als eventuele afwijkingen bij cellen.

Vanaf 2023 moeten de zelftests standaard thuis worden gestuurd, naar vrouwen die in dat jaar voor het eerst worden uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek. Op dit moment is zo’n zelftest al beschikbaar, maar alleen als iemand die zelf aanvraagt. „We kunnen en moeten baarmoederhalskanker veel meer voor zijn dan we nu doen”, zegt Paulusma. „Dat bespaart niet alleen heel veel ziekteleed, maar ook veel verdriet.”

‘Hoe eerder je erbij bent, hoe beter’

KWF Kankerbestrijding is blij met het besluit van de Kamer. „De verwachting is dat deelname aan het bevolkingsonderzoek laagdrempeliger wordt door het meesturen van de zelfafnametest, en dat er meer gehoor wordt gegeven aan de oproep”, aldus een woordvoerster van KWF. „Dit vinden wij heel belangrijk, want over het algemeen geldt: hoe eerder je erbij bent, hoe beter de vooruitzichten.”

De Gezondheidsraad heeft eerder een positief advies uitgebracht over het D66-voorstel dat Paulusma bij de begrotingsbehandeling Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft ingediend.

Waar word je op getest als je een uitstrijkje krijgt?