Famme Helpt: hoe leer ik mijn kind om zijn grenzen aan te geven?

Grenzen aangeven. Als volwassene is het al niet makkelijk, laat staan als kind. Wat als je het gevoel hebt dat je kind er nogal wat moeite mee heeft?

Vraag

Claudia (37): ‘Mijn zoon (6) vindt het moeilijk om zijn grenzen aan te geven. Dit zorgt ervoor dat hij soms dingen doet waar hij later van baalt. Dat zegt hij ook tegen me. Hij laat bijvoorbeeld over zich heenlopen door vriendjes. De laatste tijd wordt hij steeds buiiger en valt hij ook uit tegen leeftijdsgenootjes in plaats van dat hij gewoon netjes zegt dat hij iets niet wil. Hoe help ik hem erbij zijn grenzen aan te voelen én op een goede manier te bewaken?’

Waarom gebeurt het?

Natascha Bruti, kindercoach bij Thee met koekjes:
‘Grenzen aangeven is een kunst die ook nog voor volwassenen soms een hele uitdaging is. De eerste jaren van een kinderleven komen grenzen in allerlei facetten voorbij. Een baby kan al duidelijk maken dat het iets niet wil. Een peuter kan met grote driftigheid aangeven dat een grens is bereikt. Waarop zijn ouders hem dan weer vaak onomwonden, vanuit begrenzing, laten weten dat het gedrag ongepast is. Kennismaking met grenzen gaat heel geleidelijk en natuurlijk. Voor een jong kind zijn grenzen nog heel abstract. Een grens is waar het een ophoudt en het ander begint. Zo gedacht is het volkomen normaal dat een kind zijn grenzen nog leert kennen. Want er moet eerst een besef zijn van jouw ik, voor je kunt voelen waar jij ophoudt en waar de ander begint. Eerst je grens vóelen voor je deze kunt aangeven.’

Hoe voelt hij zijn grens?

‘De eerste grens die een kind kan leren kennen is de grens van het eigen lichaam. Dat is als ‘het huis van het ik’, met de huid als buitenmuur. Deze grens leren kennen is een eerste stap in omgaan met grenzen. Kindermassage kan een goede methode zijn. Schrijven op elkaars rug, kriebelen, een schoudermassage… Zo leert hij dat zijn lichaam ook ‘bestaat’. Massage en aanraking (knuffelen!) verbetert de relatie tussen jou en je kind en vermindert stress. In Zweden is kindermassage op elke school zelfs gemeengoed, ter verbetering van de sociale relaties. Er wordt nergens zo weinig gepest. Door de massage leert je kind zijn lichaam beter aanvoelen. Als hij een vervelende dag op school heeft, waar voelt hij dat dan? In zijn buik? In zijn borstkas? Leer hem dat hij dat mag voelen en erop mag handelen.’

Geef het goede voorbeeld

‘Naast zijn lichaam beter leren kennen, kan een kind het meest leren van hoe opvoeders omgaan met grenzen. Hoe ga jij om met mensen die je grenzen bijna overgaan? Wat zijn jouw signalen dat een grens bereikt is? Als jij merkt dat je partner nu wel klaar is met de discussie en je gaat tóch even door, dan is dat wat het kind in zich opneemt. Als de buurvrouw blijft kletsen en eigenlijk wil je gaan, maar je zegt het niet, dan is dat wat het kond in zich opneemt. Kinderen leren door hun sleutelfiguren te observeren en imiteren. Wij opvoeders kunnen onze grenzen op een goede en gezonde manier bewaken. Benoem af en toe wat je doet en voelt en hoe je je grenzen stelt: ‘Lieverd, ik stop met tikkertje want ik merk dat ik moe word en dan vind ik het niet meer leuk.’ Je laat dan zien wat maakt dat je ergens een grens aan stelt en dat je dan een keuze kunt maken. Ook dát neemt je kind over.’

Over grenzen gesproken: zo trek je een goede grens tussen werk en privé! >

Herken je dit bij je eigen kind? Praat erover mee op Facebook! Heb jij ook iets wat je wilt voorleggen bij Famme Helpt? Mail naar [email protected].