Laurien Bleeker Zwanger 2 nov 2022, 14:29

Leestijd: 8 minuten

Hoeveel pijn doet een bevalling? Een verloskundige en moeders geven het antwoord

Is een bevalling echt zo pijnlijk als de vele verhalen van moeders ons doen geloven? Of onthouden we alleen de horror stories? Zijn er ook moeders die eigenlijk niet zo’n pijn hebben ervaren tijdens hun weeën? En wat zeggen deskundigen over pijn bij een bevalling?

Redacteur Laurien sprak voor Famme met verloskundige Marlies Koers en met een aantal moeders over de pijn die ervaren wordt tijdens weeën en de persfase. Ze stelde de vraag: hoeveel pijn doet een bevalling? Een ding is zeker: pijn is persoonlijk én kan beïnvloed worden door meerdere factoren.

Hoeveel pijn doet een bevalling?

Wanneer de weeën starten, begin je pijn te voelen. Zo’n wee bouwt zit op en gaat van pijnlijk, naar steeds pijnlijker tot het weer zakt en dan heb je een rustmoment tot aan de volgende week. Als een soort golf in de zee.

Wat is het nut van pijn tijdens je weeën

Verloskundige Marlies Koers vertelt dat weeënpijn een indrukwekkende vorm van pijn is die veel vrouwen nooit eerder in hun leven hebben ervaren. “Toch gaat het vaak over de negatieve kanten ervan, terwijl de positieve kant van baringspijn wordt vergeten”, zegt Koers. “Allereerst is pijn een signaal van je lichaam om een rustig plekje op te zoeken. Dit is al miljoenen jaren zo, vrouwen moesten een veilige en rustige plek zoeken om te kunnen bevallen zonder angst om aangevallen of gestoord te worden.

Eigenlijk dwingt deze pijn dus tot ander gedrag: namelijk focussen op wat komen gaat. Dat is nuttig, want als dat lukt dan zorgt weeënpijn ervoor dat verschillende mechanismen in werking worden gezet. Er worden bijvoorbeeld hormonen aangemaakt, die zorgen voor dat je meer in een roes komt of ze zorgen voor krachtigere weeën waardoor je bevalling blijft vorderen. De pijn zorgt voor ontsluiting en de uitdrijving en is daarmee een concreet doel: je kindje op je borst zodat de pijn voorbij is!”

Hoeveel pijn doet bevallen? Moeders vertellen

Dat iedereen bevallingspijn anders ervaart bleek wel uit onze rondvraag.

Ruggenprik

Cindy, moeder van een dochter en zwanger van de tweede, koos uiteindelijk voor een ruggenprik: “Mijn ontsluiting kwam niet op gang en ik had alleen rugweeën. Die pijngolf die je zou moeten voelen, had ik ook, maar voor mijn gevoel zakte ik steeds terug in plaats van dat ik over de golf van pijn heen ging. Omdat de ontsluiting zo lang duurde, vroegen de zorgverleners in het ziekenhuis of ik alsjeblieft een ruggenprik wilde overwegen. Ze waren bang dat ik de pijn niet vol zou houden. Uiteindelijk heb ik 24 uur over mijn bevalling gedaan, met een ruggenprik. Waarom heb ik die niet eerder genomen, dacht ik nog. Aan de andere kant: je krijgt een oerkracht in je waardoor je de pijn aan kan.”

Laatste uurtje

Lisa, moeder van vier vond vooral het laatste uurtje van de bevalling steeds erg zwaar. “Dat laatste uur, vlak voordat je volledige ontsluiting hebt, vond ik steeds heel heftig. Tot dat punt kon ik het altijd goed opvangen en wegademen, maar aan het einde ging dat door de pijn steeds moeilijker. Bij mijn derde en vierde bevalling wist ik wel, ah, als ik deze pijn voel, dan ben ik er bijna. Dat hielp voor mij wel.”

De hel

Aranka, moeder van twee vertelt hierover: “Iedereen vertelde me dat de pijn die je ervaart bij de bevalling nergens mee kan vergelijken, nou ik wel: met de hel! Ik geef de pijn een 10+. Keer tien.”

Naweeën waren pijnlijker

Laurien, moeder van drie vond de pijn tijdens haar bevallingen meevallen: “Mijn drie bevallingen heb ik niet als extreem pijnlijk ervaren. Natuurlijk, de weeën voel je. Maar ik was thuis, in mijn veilige omgeving. Dus ik zat helemaal mijn bubbel en had als mantra in mijn hoofd: door de pijn komt mijn baby er zo aan, ik heb zo mijn baby in mijn armen.

De pijn is nodig en gaat weer voorbij. Dat hielp me erdoor. De persweeën vond ik juist fijn, dan kan je wat doen. Dat voelde alsof je de pijn wegduwt. Na mijn laatste twee bevallingen had ik naweeën, die vond ik pijnlijker dan de weeën tijdens de bevalling. Ik denk omdat die voor mijn gevoel niet ‘nuttig’ waren.”

Maar één seconde

Jori, moeder van drie, vertelt over de pijn tijdens haar bevallingen: “Wat mij heel erg hielp: de kennis dat het hoogtepunt van een wee maar één seconde duurt. Meer pijn, meer pijn, hoogtepunt, oh de pijn zakt alweer weg. En met de ademhalingstechnieken die ik heb geleerd bij hypnobirthing was het echt goed te doen vond ik.”

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door Famme | van zwangerschap tot peutertijd (@famme_nl)

Verschillende soorten pijn tijdens de bevalling

Tijdens de bevalling heb je verschillende soorten weeën. Bijvoorbeeld voorweeën, ontsluitingsweeën en persweeën. Die voelen heel verschillend.

Voorweeën en ontsluitingsweeën

Over de voorweeën vertelt Koers: “Er zijn verschillende vormen van baringspijn, die passen bij een bepaalde fase. Je hebt bijvoorbeeld onregelmatige weeën die nog kort van duur zijn (20-30 sec) tijdens de beginfase van de bevalling waarop je dan even moet concentreren voordat het afzakt. Dit kan al best pijnlijk en vermoeiend zijn, maar het zorgt vaak niet voor meer ontsluiting. Wel zorgt het vaak voor het zachter en rijper worden van de baarmoedermond.

Als je krachtigere weeën hebt, om de 3-5 minuten en ze duren 40 tot 60 seconden of langer, dan heb je waarschijnlijk ontsluitingsweeën. Dit is een andere sensatie en je moet vaak echt op je ademhaling letten of meepuffen.”

Persweeën

Persweeën voelen weer anders dan ontsluitingsweeën. Vrouwen ervaren tijdens het persen ook pijn, omdat de baby dan door het geboortekanaal komt. De ‘ring of fire’ is een bekende uitdrukking om de pijn aan te duiden. Dit is wanneer het hoofdje er bijna uit is en de huid van de schaamlippen helemaal opgerekt wordt. Dit kan voelen als branderig, maar sommige vrouwen voelen hier weinig van. Ook Marlies beaamt dit: “Persweeën geven vaak een enorme druk, doordat het hoofdje van de baby op je darm drukt. Als het hoofdje door het bekken zakt, kun je een andere pijn voelen dan bij de ontsluitingfase. Het voelt vaak ook alsof je moet poepen.”

Hoe voelt een knip of een vacuümpomp?

Soms lijkt een baby niet door het geboortekanaal te komen. Dit kan verschillende oorzaken hebben, bijvoorbeeld de positie waarin de barende vrouw zich bevindt (staand, zittend, liggend). Of doordat een vrouw de kracht niet meer heeft om mee te persen. Soms duurt deze fase in de bevalling te lang en gaat de conditie van de baby achteruit. I

n dat geval wordt in het ziekenhuis soms gekozen voor een vacuümverlossing. Daarbij wordt een cup op het hoofd van de baby geplaatst en daarmee wordt de baby uit het geboortekanaal getrokken. Vaak wordt, om ruimte te maken voor de cup een knip gezet bij de barende vrouw. We vroegen een aantal moeders hoe zij dit hebben ervaren.

Alsof het niet paste

Mirthe is moeder van twee en had een pittige eerste bevalling met vacuümverlossing: “Het lucht op dat je weet dat er hulp aan komt, omdat je het gevoel hebt dat je de baby er zelf niet meer uit krijgt. Maar, het is wel heel pijnlijk. Ik weet nog dat ik iets zachts had verwacht, maar die cup voelde aan als hard, koud ijzer. Alsof het niet paste. Daarna dacht ik: nooit van mijn leven meer. Het was zeer traumatisch.”

Net een koe

Ook Lotte, moeder van twee, ervoer haar vacuümverlossing als zeer pijnlijk: “Door alle pijn voelde ik die knip niet eens. Maar dan komt die pomp. En toen begonnen ze met zo veel kracht te trekken… Ik voelde me net een koe, waar een kalf uit getrokken wordt.”

Niet gevoeld

Lisa, moeder van vier beviel van haar eerste kind met behulp van een knip en vacuümpomp, zij voelde er vrijwel niets van. “Na bijna twee uur persen was ik blij dat ik eindelijk hulp kreeg. De knip en de vacuümverlossing gebeurde zo snel, ik heb er niets van gevoeld. Binnen een minuut had ik hem op mijn borst liggen. Wat was ik opgelucht.”

Heel vol

Verloskundige Marlies vertelt hierover: “Over het algemeen vinden vrouwen het inbrengen van de cup (zuignap) in de vagina niet zo prettig omdat het heel ‘vol’ voelt. Als het hoofdje nog hoog in het bekken staat en dus een langere weg moet afleggen, geeft gebruik van de vacuümpomp vaak meer pijn omdat het weefsel versneld moet oprekken.”

Waarom verschillende de ervaringen zo?

Verloskundige Marlies: “Eigenlijk is de conclusie dat bevallingspijn niet alleen afhangt van hoe intens je het vindt, maar ook hoe je verwachtingen en ideeën zijn. Is het nuttig in jouw ogen of vind je het iets barbaars? Ook omstandigheden kunnen ervoor zorgen dat je het als pijnlijker ervaart. Hoeveel pijn je ervaart tijdens de bevalling (de pijngevoeligheid) hangt ook af hoe je ernaar kijkt en of je ergens tegenop ziet. Als je bijvoorbeeld veel angst voelt om uit te scheuren of een bloeding te krijgen, dan kun je meer pijn voelen tijdens de bevalling omdat dit steeds in je gedachten is.

Door erover te praten met je zorgverlener vergroot je je kennis en daarmee krijg je ook weer vertrouwen! En vertrouwen zorgt voor een betere bevalervaring. Je kan deze wensen en ideeën in een geboorteplan verwerken bijvoorbeeld. De regie over de bevalling en weeënpijn moet vooral bij de vrouw zelf liggen. Zij kent haar lijf het best en weet wat goed voor haar is.”

Je partners hand vasthouden tijdens de bevalling helpt tegen de pijn