Alles over het HPV virus, veroorzaker van baarmoederhalskanker

Het HPV virus is een afkorting van het Humaan Papillomavirus. Dit is een virus dat bij veel mensen voorkomt. Sommige varianten zijn onschuldig, maar weer anderen kunnen veel schade aanrichten.

In dit artikel vertellen we je alles over dit virus. Hoe je er aan komt, hoe je het kan voorkomen en wat de mogelijke gevolgen zijn na besmetting.

Hoe kom je aan het virus?

Het HPV virus is besmettelijk en overdraagbaar via seksueel contact. Het is dus een SOA. Bijna iedereen krijgt er in z’n leven wel eens mee te maken: ongeveer 80 á 90% van de bevolking raakt op een bepaald moment besmet.
Er bestaan veel verschillende varianten van het virus. Veel er van worden na besmetting snel opgeruimd door je lichaam. Dit gebeurt meestal binnen 2 jaar. Maar andere varianten zijn agressiever. Deze varianten zijn bijvoorbeeld veroorzaker  van genitale wratten (lage risicovariant), maar kunnen ook iets ernstigers veroorzaken: baarmoederhalskanker. Dit betreft een hoge risicovariant.

De symptomen van het HPV virus

Het Humaan Papillomavirus is heel erg besmettelijk. Het wordt overgedragen bij seksueel contact. Dit hoeft niet alleen geslachtsgemeenschap te zijn. Ook het aanraken van een penis of vagina, of orale seks kan leiden tot besmetting.

Het HPV virus heeft een stil verloop. Dit betekent dat heel veel mensen niet eens weten dat ze het virus hebben opgelopen. Zowel mannen als vrouwen kunnen genitale wratten krijgen na besmetting. Dit kan zich uiten in een enkel wratje, of meerdere, grote wratten.
Vrouwen krijgen soms last van jeuk, een branderig gevoel of kleine bloedingen na seks.

HPV virus en kanker

Het meest ernstige symptoom van het HPV virus is kanker. De meest voorkomende vorm van kanker is baarmoederhalskanker. Type 16 en 18 van het Humaan Pappilomavirus veroorzaken dit. Baarmoederhalskanker is een ernstige vorm van kanker. Ongeveer 700 vrouwen krijgen jaarlijks deze vorm van kanker. Ongeveer 200 vrouwen overlijden hier aan. Dat is ongeveer 29%.

Hoewel andere vormen van kanker als gevolg van het HPV virus minder bekend zijn, komen ze wel voor. Denk hierbij aan kanker aan de schaamlippen, anus, penis, mondholte, keel of slokdarm.
In totaal krijgen jaarlijks 970 vrouwen te maken met een vorm van kanker die veroorzaakt wordt door het HPV virus. Ongeveer 1/3e overlijdt hieraan.
Tussen het moment van besmetting met het HPV virus tot een vorm van kanker, zit vaak ruim 15 jaar.

Hoe voorkom je besmetting met het HPV virus?

Het is ontzettend moeilijk om een besmetting met het HPV virus te voorkomen. Zelfs als je veilig vrijt door gebruik van bijvoorbeeld condooms, heb je alsnog kans op besmetting via aanraking.

Om de mogelijk ernstige gevolgen van het HPV virus zoveel mogelijk te beperken, worden sinds 2009 meisjes in hun 12e of 13e levensjaar twee keer opgeroepen voor een vaccinatie. Deze inenting is opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma.

Door meisjes in te enten voordat zij hun eerste seksuele contact hebben gehad, hopen onderzoekers de kans op besmetting en verspreiding van het HPV virus in te dammen. Meisjes worden tot op heden alleen ingeënt tegen de varianten 16 en 18; de veroorzakers van baarmoederhalskanker. Het risico op baarmoederhalskanker is met een inenting niet geheel weg, maar de kans op deze vorm van kanker wordt wel een stuk kleiner.
Meer over het vaccin tegen baarmoederhalskanker lees je hier.

De Gezondheidsraad raadt daarnaast aan dat ook jongens rond dezelfde leeftijd worden ingeënt. Omdat zij minder risico lopen op een ernstige vorm van kanker na besmetting, is dit tot op heden nog niet opgenomen in het landelijke vaccinatieprogramma.

Een uitstrijkje vanaf je 30e

Als je al wat ouder bent, zal je vanaf je 30e levensjaar elke 5 jaar een uitnodiging krijgen om een uitstrijkje te laten maken. Hierbij wordt baarmoederhalskanker opgespoord, maar wordt er ook gekeken of je besmet bent met het HPV virus.
Als deze besmetting aanwezig is, maar er worden geen afwijkende cellen aangetroffen die op kanker kunnen wijzen, zal je na 6 maanden opnieuw opgeroepen worden voor een uitstrijkje. De kans bestaat namelijk dat je lichaam het virus in deze 6 maanden zelf opruimt.

Wordt er in je uitstrijkje zowel het HPV virus als ook afwijkende cellen aangetroffen? Dan wordt je doorgestuurd naar de gynaecoloog voor verder onderzoek.

• Alles over Chlamydia: de meest voorkomende seksueel overdraagbare aandoening
• Dit vertelt je menstruatie je over jouw vruchtbaarheid