Onderzoek wijst uit: een pasgeboren baby herkent een knuffel van zijn ouders

Hechting, huidcontact, véél knuffelen. Het zijn de toverwoorden die je overal hoort als je een baby hebt. Dat knuffelen een belangrijk onderdeel is van de hechting weten we. Nu blijkt echter dat baby’s verschil merken tussen de knuffels van hun ouders en die van een vreemde.

Dat blijkt uit een analyse van Japanse onderzoekers. Zij deden onderzoek naar de hartslag van baby’s terwijl ze geknuffeld werden.

Trage hartslag

Een stevige knuffel, twee zachte armen om je heen. Het zorgt bij baby’s voor geborgenheid, liefde, troost en rust. Naast eten en drinken is dit gevoel van affectie een primaire levensbehoefte. Om het effect van een goede, innige knuffel te onderzoeken, werd bij baby’s ouder dan vier maanden de hartslag gemeten terwijl ze een knuffel van hun ouders kregen. Wat bleek: hun hartslag werd trager tijdens de knuffel. Dit leidde tot meer ontspanning en rust.

Ook de hartslag van baby’s jonger dan vier maanden is gemeten. Bij een stevige knuffel met voldoende druk daalde de hartslag – of werd in ieder geval geen stijgende hartslag gemeten. Door een stevige knuffel te krijgen ervaren baby’s dat iemand hen beschermt en dat ze niet weerloos zijn.

Verschil knuffel tussen ouder en vreemde

Het interessante komt nog: bij beide babygroepen ontdekten de onderzoekers dat baby’s andere resultaten ervaren als een vreemde hen vasthoudt. De hartslag steeg, waardoor de baby’s niet dezelfde rust en kalmte ervoeren als bij een knuffel van hun ouders. Op basis hiervan concluderen de onderzoekers dat kinderen hun ouders herkennen en opluchting voelen als ze in hun armen rusten. Samengevat: een knuffel van de ouders is het beste ontspanningsmiddel voor kinderen. En dus niet te overtreffen.

Beroemd onderzoek van Harry Harlow

Het effect van knuffels op kinderen is al jarenlang onderzocht. Een van de beroemdste onderzoeken is het onderzoek met resusaapjes van Harry Harlow van eind jaren vijftig. Een aantal babyaapjes werd direct na de geboorte van hun moeder gescheiden. Twee surrogaatmoeders vervingen de echte moeder: een pop met een zachte vacht zonder melk en een pop met melk maar zonder vachtje. De aapjes verkozen de zachte nepmoeder boven de surrogaatmoeder met voedsel.

Roemeense weeskinderen

Een ander wereldberoemd onderzoek is het onderzoek naar affectie van Charles Nelson, een neuroloog van Harvard, uit 1990. Hij onderzocht een groep van 165 Roemeense weeskinderen. Zij werden geadopteerd door gezinnen uit Engeland. Deze kinderen hadden in Roemenië voldoende eten gekregen, maar vrijwel geen affectie, liefde of knuffels.

De kinderen werden op latere leeftijd vergeleken met een groep Engelse kinderen van dezelfde leeftijd. In tegenstelling tot de Roemeense kinderen waren de Engelse kinderen wel opgegroeid in liefdevolle gezinnen. Dat bleek ook te zien op de hersenscans. Het totale hersenvolume van de weeskinderen was acht procent lager dan dat van de Engelse kinderen. Ook bleek het gemiddelde IQ significant lager en kwamen AD(H)D en depressieve klachten vaker voor bij de kinderen uit Roemenië. In 2017 kwam naar buiten dat de kinderen ook in hun volwassen jaren kampten met problemen.

Wat zijn de gevolgen als je kind niet veilig gehecht is? Esther Groenewegen, expert op het gebied van hechtingsproblematiek bij kinderen, pubers en jongvolwassenen geeft antwoord. 

Een veilige hechting: wat is het en waarom is het belangrijk voor je kind?