Met deze 11 tips leer jij je kind een empathisch mens te zijn

Soms lijkt het tijdens een rondje langs het nieuws alsof headlines alleen nog uit geweld en oorlog bestaan. Het kan ouders sceptisch maken over de toekomst.  Hoe zorg jij ervoor dat je kinderen zich kunnen inleven in anderen en vriendelijkheid uitstralen?

Doe je voordeel met deze elf tips om je kinderen in de opvoeding een empathisch mens te maken.

Het empathisch vermogen van kinderen

Elke ouder hoopt natuurlijk een kind groot te brengen dat zorgzaam is voor anderen en zich kan inleven in gesprekspartners. Huffington Post vroeg ouders, psychologen en andere experts hoe je het empathisch vermogen van je kind kunt stimuleren. De tips komen dus van experts.

1. Face to face praten

In deze tijden van schermen, smartphones en WhatsApp is het belangrijk om je kind aan te leren om face to face met elkaar te praten. Met emoji’s leren kinderen namelijk niet om echt emoties uit te drukken.

2. Praat over gevoelens en emoties

Het benoemen van gevoelens en emoties is erg belangrijk in de opvoeding van kinderen. Zij moeten namelijk eerst hun eigen gevoelswereld begrijpen voordat ze zich kunnen identificeren met andermans gevoelens en daar empathie voor kunnen krijgen.

3. Emoties leren zoals leren tellen

Een kinderarts en neurochirurg zegt dat het leren omgaan met emoties net zo belangrijk is als leren tellen. Als voorbeeld wordt genoemd om tijdens een wandeling door het bos je kind eens te vragen hoe zij de emoties van voorbijgangers beoordelen. ‘Zie je die vrouw, ziet ze er blij uit, of verdrietig?’

Je kunt je kind ook vragen naar de emotionele perspectieven van anderen. Dat doe je door dingen te vragen als ‘Hoe denk je dat Thomas zich voelt doordat je zijn speelgoed afgepakt hebt?’ of ‘Je maakt mama verdrietig als je haar slaat’.

4. Benoem emoties van anderen

Wijs je kinderen erop als anderen kwetsend of gemeen gedrag vertonen. Maar ook wanneer een ander empathisch of vriendelijk is. Leg je kinderen uit hoe deze personen zich waarschijnlijk voelen en hoe ze misschien anders hadden kunnen handelen om vriendelijker te zijn.

Bijvoorbeeld als de vrouw achter de kassa onvriendelijk doet tegen een klant. Je kunt dit eenmaal buiten best aan je kinderen uitleggen dat ze het vast druk heeft en daarom zo reageert, maar dat ze dat ook anders had kunnen doen.
Ook geven de experts de tip om je kinderen films te laten kijken en boeken te lezen zoals ‘Harry Potter’ of ‘To Kill a Mockingbird’. Thema’s als vriendelijkheid en empathie komen hier in voor en stimuleren het empathisch vermogen.

5. Geef zelf het goede voorbeeld

Zoals altijd is het goed om als ouder het goede voorbeeld te geven. Schenk aandacht aan andermans gevoelens in het bijzijn van je kinderen. Ook mag je zelf best eens in het bijzijn van je kinderen zeggen dat je een dag vol frustraties hebt, of teleurgesteld bent over iets.

6. Schenk aandacht aan de emoties van je eigen kind

Ouders moeten ook aandacht schenken aan de emoties van het kind zelf. Om kinderen empathie te laten tonen aan anderen, moeten we ook empathisch zijn naar het kind.

Natuurlijk is dat moeilijk om dat te doen tussen het aankleden en laten ontbijten van je kinderen voordat ze naar school moeten, maar maak soms even tijd om te zeggen: ‘Hey, ik snap dat het jammer is dat de televisie uit moet maar we moeten naar school en het is belangrijk dat je op tijd bent’.

Je hoeft kinderen in de opvoeding niet altijd hun zin te geven maar benoem wel dat je ziet hoe ze zich eronder voelen.

7. Prijs zorgzaamheid en vriendelijkheid

Ouders zijn gewend om kinderen te prijzen als ze een toets goed maken, maar je kunt ze ook prijzen als ze zorgzaam naar anderen zijn. Geef je zoon of dochter een compliment als je kind een klasgenootje te hulp schoot. Zeg bijvoorbeeld: ‘Oh het was zo lief van je dat je dat jongetje te hulp schoot. Zag je hoe vrolijk dat hem maakte?’

8. Maak kennis met andere culturen

Breng je kinderen in aanraking met diversiteit, adviseert een opvoedingsdeskundige tegen The Huffington Post. Dat doe je door ze te laten lezen, bepaalde televisieprogramma’s te kijken, in restaurants met een buitenlandse keuken te eten, naar musea te gaan of vrijwilligerswerk in de buurt te doen.

Zo breng je kinderen in de opvoeding al in aanraking met andere religies of afkomsten. Je doet dit ook door verschillen te bespreken die je ziet in je eigen milieu of familie, op school of in de buurt.

9. Geef je eigen fouten toe

Geef je eigen fouten toe. Als je zelf iemand afsnauwt in het bijzijn van je kinderen, kun je later best uitleggen dat je dit anders had moeten doen. Het maakt indruk als je bespreekbaar maakt wanneer je zelf wel wat empathischer had kunnen zijn.

10. Maak het een gespreksonderwerp tijdens het eten

Het is een leuk idee om vriendelijkheid bespreekbaar te maken tijdens het avondeten. Vraag elk familielid om twee dingen te vertellen die ze die dag hebben gedaan, waarin vriendelijkheid naar een ander een rol speelde. Bordspelletjes met het gezin zijn ook een goede manier om dit te oefenen.

11. Stel als gezin familiewaarden op

Deze tip vergt wel wat toewijding en houdt in dat gezinnen een aantal waardes bepalen die zij als familie belangrijk vinden. Hierbij wordt aangeraden om wekelijks met elkaar te bespreken hoe je die waarden hebt nagestreefd. Zo blijf je ook bewust bezig in de opvoeding van je kinderen. Heb je aardige woorden gebruikt deze week? Hoe voorkomen we het dat we lelijke dingen zeggen als we boos zijn op een ander?

Lees ook:

• Inlevingsvermogen kun je leren 
• 5 redenen waarom het fantastisch is om een gevoelige zoon te hebben

Huffpost