‘Is van mij’-fase van je peuter is frustrerend, maar heel positief

Elke dreumes of peuter belandt op een moment in de fase waarin hij alles tot zijn bezit rekent. ‘Van mij’ of ‘isse mij’ of ‘mijn’. Waarom doen ze dat in de welbekende peuterpuberteit? Een expert legt uit wat er achter deze bezitterige fase zit en wat ouders ervan kunnen leren.

‘Alles is van mij’

Vroeg of laat belanden peuters in het ‘alles is van mij’ stadium. Ze hebben het nog niet eens gezien, ze hebben geen idee waar het bruikbaar voor is, hat maakt niet uit. Het is van hen. Deze fase begint zich meestal te ontwikkelen wanneer je kind achttien maanden oud is. ‘Is van mij’ en ‘mijn’ zijn een van de eerste woorden die kinderen gebruiken. Hoewel ze eerst vaak mama en papa zullen zeggen, beseffen ze al snel dat ze een voorwerp heel eenvoudig kunnen claimen door één krachtig woord te gebruiken. Mijn eten, mijn bal, mijn stoel. Slim zijn ze wel!

Je peuter wordt slim

Alhoewel je kind zich begint te ontwikkelen en zijn hersenen op een slimme manier gaat gebruiken, kan het een frustrerende periode zijn voor ouders. Ontwikkelingspsycholoog Susan Gelman legt uit, dat een kind het abstracte concept van iemands onzichtbare band met een voorwerp begrijpt.

Wie het het eerste heeft..

Uit onderzoek is gebleken dat kinderen tussen twee en vier jaar oud de neiging hebben om te geloven dat de persoon die het eerst een voorwerp bezit, de eigenaar ervan is. Zelfs als iemand anders het later in handen krijgt. Het argument ‘ik had het eerst’, zou volgens een kind genoeg waarde hebben om het terug te moeten krijgen.

LEES OOK: De 5 meest gestelde vragen over kinderen op een ouderschapsforum

Belangrijke gebeurtenis in het leven van je peuter

Tijdens deze periode gebeurt er voor je kind iets belangrijks. Zijn zelfwaarde wordt namelijk steeds geavanceerder. Wanneer een baby in de spiegel kijkt, begrijpt hij nog niet dat hij zichzelf ziet, maar een tweede persoon. Een peuter kan wel naar zijn spiegelbeeld kijken en begrijpen dat hij zichzelf ziet. Hierdoor begrijpt hij de essentie van ‘ik’ in de spiegel en zijn gevoel van ‘mijn’. De persoon die hij ziet is als het ware van hem. Hij is erachter aan het komen wie hij is en spreekt dit dan ook graag uit.

Verband spullen en onszelf

Dit leggen we nog even beter uit: heel veel onderzoek in de sociale wetenschappen heeft aangetoond dat er een verband is tussen onze spullen en onszelf. Gedragseconomen kwamen er in 1980 achter dat we onze eigen bezittingen waardevoller vinden omdat ze van onszelf zijn. Dit gaven zij de term ‘bezitseffect’. Bezittingen van een ander vinden we vaak minder speciaal. Lang werd gedacht dat dit alleen bij volwassenen voorkwam, maar toen er ook peuters bij de onderzoeken werden betrokken bleek dat dit bezitseffect ook voorkomt bij kleine kinderen.

Experimenten

Twee experimenten van Dr Gelman en Nicholaus Noles, ontwikkelingspsychologen aan de Universiteit van Louisville in Kentucky, laten zien hoe het brein van een peuter werkt.

1. Geschud speelgoed

Peuters van twee en drie jaar oud kregen verschillende soorten speelgoed te zien. Er werd ze heel duidelijk verteld welke van hen was en welke niet. Toen het speelgoed werd geschud, hielden de kinderen hun ‘eigen’ speelgoed goed in de gaten. Ze konden na het schudden nog precies vertellen welke van hen was.

Conclusie: Het speelgoed wat tot hun bezit wordt gerekend, is voor de peuter van grote waarde en hij zal er alles aan doen om dit te beschermen.

2. Houten blok

In een andere studie voegden de onderzoekers een extra vraag toe bij het experiment: welk speelgoed vind je het leukst? De kinderen zeiden bijna altijd dat ze hun eigen speelgoed het leukste vonden. De kinderen kregen hierna opnieuw speelgoed te zien maar ook een houten blok. De onderzoekers vertelden het kind dat het houten blok van hem was. Het gevolg hiervan was dat een verrassende grote groep kinderen beweerden dat ze het blok hout het mooiste vonden, simpelweg omdat dat van ‘hen’ was. ‘Dat is gewoon de manier waarop hun brein werkt’, aldus Dr Noles.

LEES OOK: Wat als anderen zich bemoeien met de opvoeding van jouw kind?

Advies van de psychologen voor de ouders

Heb je een bezitterige peuter? De psychologen hebben twee belangrijke tips voor je hoe je dit gedrag het beste kunt aanpakken:

Tip 1

Leg de regels uit

Blijf de regels goed uitleggen, ook al betekent dit dat je het al voor de tiende keer op een dag doet. Peuters zijn niet egoïstisch of antisociaal. Ze proberen erachter te komen wat goed en fout is en wat de regels zijn. Een manier om een ruzie over speelgoed op te lossen is door duidelijk tegen je kind te zeggen: ‘Deze vrachtwagen is van jou en die auto is niet van jou.’ Je kind kan namelijk heel goed bijhouden wat wel van hem is en wat niet, denk maar terug aan het onderzoek met het speelgoed wat geschud werd. Maar geen zorgen, de meeste kinderen ontdekken op latere leeftijd zelf dat ze ook iemand anders kunnen blij maken door hun speelgoed te delen. Dat is weer een volgende fase.

Tip 2

Je hoeft je kind niet altijd te laten delen

Als er kinderen over de vloer komen dan heb je jezelf waarschijnlijk aangeleerd om belangrijke (privé) spullen goed op te bergen. Want voor je het weet lopen de kinderen ermee rond. Maar ook als een vreemdeling in je tas aan het neuzen is of door je telefoon wil kijken, dan wil je dat liever niet. Omdat het jouw spullen zijn. Je komt voor jezelf op, dus dat is iets wat we ook bij kleine kinderen moeten verwachten. Wanneer iemand een speeltje bij je kind vandaan haalt waar hij gehecht aan is, dan raakt hij overstuur en kan hij soms zelfs wat agressief reageren. Een kind vertrouwt op zijn spullen, want het helpt hem te bepalen wie hij is. Zodra we dit in ons achterhoofd houden, kunnen we beter begrijpen waarom een kind soms zo explosief kan reageren.

Parents

Onderwerpen

• Onderzoek